Н. Қ. ЙЎлдошев, Г. Э. Захидов

Бошқарув усуллари
– бошқарувчи тизимча – бошқарув субъектини 
бошқарилувчи тизимча – бошқарув объектига қўйилган мақсадларга эришиш 
учун таъсир кўрсатиш усулларидир. Бошқарув усулларини ижтимой ишлаб 
чиқаришга хос бўлган объектив қонунлар асосида, биргаликдаги меҳнат 
жараѐнида вужудга келадиган муносабатларнинг ўзига хослигини ҳисобга 
олиш билан таснифлаш катта аҳамиятга эгадир. Ушбу аломат бўйича 
маъмурий, иқтисодий ва ижтимоий-психологик усуллар ажратилади.
 
Бошқарув қарори
– ҳаракатларнинг маълум вариантини топиш, 
фаолият жараѐнининг ўзи, унинг якуний натижаси. 
 Бошқарувнинг мақсади
– ишлаб чиқаришнинг ижтимоий-иқтисодий 
тизим сифатида эришилиши лозим бўлган исталган, эҳтимолий ва зарур 
ҳолати. Бошқарув мақсадини белгилаш – бошқарув жараѐнининг бошланғич 
босқичидир. Бошқарув мақсади раҳбар фаолиятини йўналтирувчи омил 
бўлади. Бошқарув мақсади талаблар, конунларга мос келиши ва тизим 
ривожланишининг ҳақиқий имкониятларини ҳисобга олиш билан 
белгиланиши керак. Бошқарув мақсади истиқболли ва бевосита умумий ва 
хусусий, оралиқ ва якуний сифатида тавсифланади. 

---

388 
Бошқарувчанлик кўлами
– бошқарув идорасининг бошқариш 
қобилияти ва бошқарув объектининг мураккаблиги ўртасидаги нисбат.
Етакчилик
– бошқаруви ўзаро ҳамкорликнинг, ҳукмронликнинг турли 
манбаларини самаралироқ бирлашишига асосланган ва кишиларни умумий 
мақсадларга эришишга ундашга қаратилган ўзига хос одоб. 
Етакчининг касбга эгалиги
– 
менежер томонидан ишлаб чиқариш
 
(тижорат)ни ташкил этиш ва бошқарув соҳасидаги махсус билим ва 
кўникмаларни эгаллаши, турли соҳалардаги одамлар билан ишлаш маҳорати.
 
Иқтисодий бошқарув усуллари
– бошқарув субъекти ва объекти 
ўртасидаги муносабатларни мамлакат ва ҳудуднинг солиқ тизими, молия – 
кредит механизми, божхона тизими, фирмани фаолият юритишнинг 
иқтисодий нормативлари, сифатли меҳнат учун мотивация тизими, 
менежмент мақсадларини мувофиқлаштириш усулларини қўллаш ѐрдамида 
иқтисодий тартибга солиш усулларидир.