Farmon Ergashovich Nurboeyv, Shahlo Shavkatovna Tillоeva, Dilbar Baxriddinovna Raxmatova

 
Mavzu savollari
1.Bepushtlik ta’rifi. Sababi. 
2.Bepushtlikni tashxislash va davolash. 
3.Jinsiy zaiflik. Sababi. 
4.Jinsiy zaiflikni tashxislash va davolash.
VIII-BOB.
MUSHAK , TAYANCH SISTEMASI VA TERI 
KASALLIKLARI 
8.1. § Mushak va tayanch sistemasi kasalliklari, poliartrit, bod kasalliklari, 
niqris, irqunnaso, osteoxondroz kasalliklarini sharqona usulda tashxislash va 
davolash 
Orqa og’riqi mushaklarda, umurtqalarni o`ragan ichki va tashqi boyloqlarda 
bo`ladi. Qanday bo`lsa ham, u mizojning sovushidan, xom balg’amdan, ko`p 
charchashdan va ko`p jinsiy aloqadan bo`ladi. Goho bukrilik sabablaridan bo`ladi, 
agar hali bukrilik mustahkamlanmagan bo`lsa yoki ba`zi ichki a`zolarning ishtiroki 

---

353 
bilan bo`ladi. Masalan, buyrak kuchsizlashganda va oriqlaganda hamda umurtqaga 
joylashgan katta tomir ko`p to`lganda bel og’riydi. Yoki o`pka nayida shish va 
chiqiq chiqqanda ham shunday og’riq bo`ladi, biroq og’riq orqaning o`rtasida 
bo`ladi. Og’riq goho bachadon ishtiroki bilan ham bo`ladi masalan, hayz qoni 
tushishga yaqinlashganda yo "bachadon bo`g’ilishi"da tug’ish oldida shunday 
bo`ladi. Orqa og’rig’i ba`zan buhron belgilaridan biri bo`ladi. 
Belgilar.
Sovuqdan va xom shilliqdan bo`lgan orqa og’rig’ining belgisi shuki, 
ko`pincha, uni yurish va badantarbiya qilish bosadi, uning boshlanishi oz-ozdan 
bo`ladi, ba`zan unda sovuq seziladi. Charchashdan, og’ir narsa ko`tarish va shuning 
kabi narsalardan, hamda jinsiy aloqadan bo`lgan orqa og’rig’ini shu sabablardan 
birortasining oldinda bo`lganligi ko`rsatadi. Buyrakdan bo`lgan orqa og’rig’i belning 
pastida bo`ladi, bu bilan birga jinsiy aloqa kuchsizlashadi va buyrak kuchsizligining 
ma`lum sabablaridan biri mavjud bo`ladi. Orqa og’rig’ining sodda harorat sababli 
ekanligi yallig’lanish, yengillik, achishish va lo`qillamaslikdan bilinadi. Tomir 
to`lishidan bo`lgan orqa og’rig’i harorat, yallig’lanish, lo`qillash, badan to`liqligi 
bilan birga og’riqning butun orqaga yoyilishi ko`rsatadi. Bukrilik sabablaridan 
bo`lgan orqa og’rig’iga bukrilik bobida aytgan narsalarimiz dalil bo`ladi. Orqa 
og’riqlari bukilishga yoki tikkayib qolishga majbur qiladi. Bukilishga majbur 
qiluvchi og’riqlar - bukrilik sabablaridan bo`lgan tirishtiruvchi qattiq shish yoki 
boshqa narsa sababli kelib chiqqan og’riqlardir. 
Tikkayib qolishga majbur qiluvchi og’riqlar shunday og’riqlardirki, bunda 
nafsning mushaklarni og’riq beruvchi bukilish va siqilishdan saqlashga intilishiga 
xilof bo`lmagan holatni egallashga majbur bo`linadi. Agar ho’l og’riq yetgan joyni 
paypaslab topsa, uning sababi sirtqi mushakda bo`ladi, topmasa, sabab ichki 
mushakda bo`ladi.