O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi namangan muhandislik-qurilish instituti yerusti transport tizimlari

Nazorat uchun savollar.
l. Zamonaviy avtotransort korxonalari uyushmalari, xissadorlik jamiyatlarini
tasniflang?
2. Vazirliklar; davlat qo’mitalari kontsernlar korporatsiyalar kontsortsiumlarni
tasniflang?
3. Kompaniyalar; korxonalar; firma v
a
boshqalarni tasnflang?
4. Boshqaruv xodimlarini faoliyati qanday baxolanadi?
5. Korxonaning zamonaviyligi elementiga nimalar kiradi?
6. Attestatsiya o’z ichiga nimalarni oladi?
7. Avtoshox va bosh bekatda qanday xodimlarda xuquq va majburiyatlar mavjud?
8. Avtoshox va bosh bekat xodimlari faoliyati boshqaruvi qanday tashkil etiladi?
9. Avtouyushma tashkil qilishdan maqsad nima?
10. Xaydovchilar MTX, KBX lariga bo’lgan asosiy talablar qanday aniqlanadi?
11. Jamiyatda boshqaruv qanday amalga oshiriladi?
12. Avtouyushma tarkibida qanday vositalar va xizmat qiluvchilar bo’ladi?
13. Avtouyushmani tendr tanlovida qatnashishni qanday tashkil etiladi?
14. Avtouyushmani qanday rivojlantirish mumkin?
6-Маъруза. Ishlab chiqarishni boshqarishda qaror qabul qilish usullari va
tasnifi.
O’quv rejasi:
6. l.Qaror qabul qilish jarayoni, usullari va tasnifi.
 6.2.Qaror qabul qilishda mutaxassislar fikrini integratsiyasi.
6.3. Aprior ranjirlash uslubi
6.1.Qaror qabul qilish jarayoni, usullari va tasnifi
Qaror qabul qilish jarayoni- bu qabul qilish mumkin bo’lgan variantlardan bittasini
tanlash demakdir. U quydagi basqichlardan iborat.
l.Tizimda boshqarish qarorini qabul qilish zarurligini tushunib yetish→
2.Muammo bormi→
3.Qaror qabul qilishga ma`sul shaxsni tayinlash→
4. Cheklanishlar, tashqi omillar, tizim holati haqidagi axborot to’plash→

---

5. Tizim(kichik tizim) maqsadini aniqlash→
6. Tizimning ilgarigi maqsadlarini va natijalarini solishtirish, holatini
baholash→
7. Muammoni muayyanlashtirish→
8. Muammo shunchalik jiddiymi? →
9. Kasbiy yordam zarurmi? →
10. Tashqaridan maslahatchilarni jalb etish yoki ishchi guruh tashkil etish→
1l. Maqsad daraxti. Xususiy va umumiy vazifalarni qo’yish va ularni darajasi
bo’yicha joylashtirish→
12. Tizim daraxti. Qarorlarning variantlarini ishlab chiqish→
13. Noaniqlik, tavakkalchilik va aniq sharoitda alternativlarni baholash→
14. Qarorlar qo’yilgan maqsadlarni qoniqtiradimi? →
15. Qarorni amalga oshirish rejasini ishlab chiqish→
17. Qaror va reja tasdiqlangan qarorni tadbiq etish→
18. Qarorni amalga oshirishni nazorat qilish→
19. Maqsadga erishildimi? →
20. Tamom.
Qarorlar, qabul qilish vaziyatiga qarab, standart va nostandart bo’ladi. Standart
qarorlar ko’plab qaytarilib turiladigan ishlab chiqarish holatlarida qabul qilinadi.
Ular qonunlarda, standartlarda, qoidalarda me`yorlarda va boshqa amaldagi
hujjatlarda bor: ularni qabul qilishda boshqa mutaxassislar va tashkilotlar
tajribasidan foydalaniladi. Masalan TXK va ta`mirlash haqidagi, nizom, zavod
tavsiyalari va boshqalar).
Muhandis-texnik xizmatidagi hamma qarorlarning 60-65% gacha ulushi shunga
o’xshash qarorlar qoidalar bo’yicha qabul qilinadi. Standart qarorlarni qabul qilish
muhandis-boshqaruv xodimining yuqori malakaliligidan dalolat beradi. «amallarni
tadqiq etish» tushunchasi bilan bog’liq sharoitda esa, axborot to’plash, uni tahlil
qilish, hisoblash qo’shimcha ish vaqti talab qiladigan
qarorlar nostandart qarorlar
deb ataladi.
Umumiy holda, samaradorlik ko’rsatkichi, yoki maqsad funktsiyasi, uch guruh
omillarga bo’linadi:
MK=U=U(ai,