O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti umumiy tilshunoslik

Nutq
- tildan fikr almashuv maqsadida foydalanish ususli, jarayoni.
 
Nutq birliklari: 
tovush, sỹz (sỹz formasi), sỹz birikmasi, gap
. 
Nutqning fonetik bo`laklari
jumla (fraza), takt, bo`g`in, tovushdan
iboratdir. 
Okkazionalizmlar – 
mahsuldor bo`lmagan model asosida yasalgan va faqat 
shu nutqiy matnning o`zida qo`llangan so`z, individual-uslubiy neologizm. 
Omonimlar-
o`zaro shakliy bir xil bo`lgan so`zlar, ya‘ni yozilishi va talaffuzi 
bir xil, ma‘nosi har xil bo`lgan so`zlar omonimlardir.
Paronimiya 
- so`zlarning o`zaro shakliy o`xshash bo`lishi paronimiya
deyiladi.
Paronim 
- talaffuzi (fonetik ifodasi) o`xshash, ammo lug`aviy ma‘nosi farqli 
o`zakdosh leksemalar. 
Partonimiya 
- leksemalarning ma‘no guruhlarida butun-bo`lak
munosabatlarining ifodalanishidir. SHunga ko`ra partonimik munosabatda
alohida olingan uzv(a‘zo)ning uni tashkil qilayotgan ichki a‘zolari bilan 
munosabati ko`rib chiqiladi. 

---

103 
Proklitika - 
urg`uli so`zdan oldin kelib, urg`u jihatdan unga qo`shilib
ketadigan so`z. 
Publitsistik 
– (publikus) ijtimoiy, ommaviy.
Pamflet 
– xalqaro mavzudagi fel‘eton. 
Potensial imkoniyat
– zahiradagi imkoniyat
Parafraza
– narsa, hodisani o`z nomi bilan emas, ularni xarakterli belgi-
xususiyatlari asosida tasviriy usul bilan ifodalash.
Reduksiya 
– tovush artikulyatsiyasining kuchsizlanishi natijasida tovush
(ovoz)ning o`zgarishi, tovushning miqdor va sifat belgisi jihatidan pasayishi. 
Ritorik so`roq 
– faqat so`roq shaklida ifodalanib, kuchaytirishdan iborat 
uslubiy san‘at; javob talab qilmaydigan so`roq.