Mamlakatimizda ijtimoiy-iqtisodiy islohotlarni samarali amalga oshirish

 
6. Daromadlilik stavkalari darajasiga ta’sir etuvchi asosiy omillar 
Bozor iqtisodiyotida daromadlilik stavkalari darajasiga ta’sir etuvchi asosiy 
omillarni chizmali tarzda quyidagicha ko‘rsatish mumkin (7.2-rasm). 
7.2-rasm.
 Bozor iqtisodiyotida daromadlilik stavkalari
darajasiga ta’sir etuvchi asosiy omillar
 
Demak, rasmdan ko‘rinib turibdiki, bozor iqtisodiyotida daro-madlilik 
stavkalari darajasiga ta’sir etuvchi asosiy quyidagi to‘rtta omil mavjud: 

 ishlab chiqarish vositalarining samaradorligi - 
shaxta, to‘g‘on, yo‘l, 
ko‘prik, zavod, mashinalar va tovar-moddiy zahiralarga qo‘yilgan mablag‘-lardan 
kutilayotgan daromadlilik stavkasi; 

 ishlab chiqarish vositalarini ishlatish samaradorligiga nisbatan noaniqlik 
darajasi; 

 odamlarning vaqtinchalik afzal ko‘rishi 
– odamlar qanchalik darajada tovar 
va xizmatlarni iste’mol qilishni ertaga emas bugun xohlaydilar; 

riskni yoqtirmaslik –
investitsiya bo‘yicha riskni qisqartirish maqsa-dida 
yuqori daramadlilikdan voz kechishga rozi odamlar soni. 
61
“Arbitraj” fransuzcha “arbitrage” – hakamlik sudi. 1. Nizoli masalalarni hal qilish uchun maxsus tashkil 
etilgan va doimo faoliyat ko‘rsatuvchi sud organi, hakamlik. 2. Foyda olish maqsadida bir valyuta bozoridan sotib 
olingan xorijiy valyutalarni kursdagi farqiga qarab ikkinchi valyuta bozorida sotish. Qarang: o‘sha manba. J.I. – B. 
94. 
Bozor iqtisodiyotida daromadlilik 
stavkalari darajasiga ta’sir etuvchi 
asosiy omillar
 
Ishlab 
chiqarish 
vosita-larining 
samara- 
dorligi
Ishlab 
chiqarish 
vositalarini 
ishlatish 
samaradorli-
giga nisbatan 
noaniqlik 
darajasi
Odamlarning 
vaqtinchalik 
nimanidir afzal
ko’rishi
Riskni 
yoqtirmaslik 
(maqsadga 
muvofiq 
ko’rmaslik)

---

71 
Quyida Sizning e’tiboringizga har bir omilning qisqacha tavsifi havola etiladi.