O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi urganch davlat universiteti «turizm» kafedrasi bekjanov d

 
2- jadval 
Turistlarning maqsadlariga bog„liq holda turlarning tipologiyasi
Tur tiplari 
Turist maqsadlari 
Misollar 
Faol dam olish 

Sport 
bilan 
shug‗ullanish;

Sarguzasht; 

Yangi 
hissiyotlar;

Fikrdoshlarni
qidirish. 
Alpinizm, spelioturizm va 
boshqalar. 
Passiv dam olish 

Ekologik ajoyib
joylarda sayohat; 

Tabiatda orom olish. 
Kurortlarda dam olish 
Davolanish 

Komfort sharoitda dam 
olish; 

Parxezli ovqatlanish; 

Organizmni
sog‗lomlashtirish. 
Sanatoriyalarda 
davolanish 
Tanishuv turizmi 

Turli mamlakat va 
mintaqalarning madaniyati, 
an‘ana va odatlari bilan 
Yevropa poytaxtlari
o‗rtasida avtobus
turlari 

---

66 
tanishish; 

Muzey, teatr, ko‗rgazmalarga 
borish hisobiga dunyoqarashni 
kengaytirish; 

Yangi tanishuvlar. 
Xorijda ta‘lim olish 

Sertifikat, diplom, litsenziya 
olish. 
Maltada ingliz tili kurslari 
Ziyoratchilik turizmi 

Ibodat qilish; 

Rasm-rusumlarda qatnashish; 

Diniy ziyorat markazlariga 
borish. 
Vatikandagi turlar 
Mavzuli turlar 

Umumiy fikrdosh
qidirish; 

Dunyoqarashni 
kengaytirish;

Tajriba almashish. 
Ovchilar, 
baliqchilar 
uchun turlar 
Rural turlar 

Tabiat bilan uyg‗unlik; 

Sog‗likni tiklash; 

Ekologik toza mahsulotlardan 
foydalanish. 
Finlyandiyadagi 
kottejlarda dam olish 
Intensiv turlar 

Faol ishchilarni 
mukofatlash; 

Ish sifatga 
bog‗liq holda; 

O‗zaro 
hamkorlikni rivojlantirish. 
G‗oliblarga turli mukofot 
va yo‗llanmalar berish 
Ekoturlar 

Tabiat bilan 
uyg‗unlik; 

Mintaqalardagi 
flora va fauna bilan tanishish. 
Qo‗riqxona hududlariga 
ekskursiya 
Eksterimal turlar 

Hayot va sog‗liq 
uchun xavfli. 

Adrenalinni 
kuchaytirish.
Alpinizm 
Jamoaviy dam olish 

«Buyurtmali» dam olish; 

Yuqori darajadagi komfort va 
sifatli xizmat ko‗rsatish; 

Ko‗p maqsadli turlar (dam 
olish, sport, ekskursiya va 
boshqalar). 
Gavayi orollaridagi klubli 
turlar 
 
 
9.2.Turlarni rejalashtirish va shartnomali reja. 
 
Yangi mo‗ljallangan joyga turlarni tashkil etish to‗g‗risida qaror qilishdan oldin 
turistik firma marketing tadqiqotlarini o‗tkazadi. Iste‘molchilar nimani afzal ko‗rishi va 
talab ehtiyojlar, tendensiyasini aniqlash zarur. Bu haridor (turist)ni barcha ehtiyojlariini 
yanada to‗liq qondirish uchun turpaketni shakllantirishga yordam beradi. Bu tadqiqotlar 

---

67 
turlarni rejalashtirish jarayonini to‗g‗ri yo‗naltirishga va xizmatlar yetkazib beruvchilari 
bilan kompaniyani shartnomalar yuritishga yordam beradi. 
Tayyorgarlik ishlari yangi dastur bo‗yicha, yangi marshrut bo‗yicha yoki yangi 
davlatga turistlarni birinchi jo‗natish amalga oshirilishidan 2 va undan ortiqror yil oldin 
boshlanadi. 
3 - jadval tashabbuskor turoperatorlarni yangi yozgi turoperyting dasturi uchun 
tipik vaqtinchalik shklasi tasvirlangan. 
Xizmatlarni sherik-yetkazuvchilari bilan o‗zaro munosabatlar shartnoma shaklida 
(shartnomalar tuzish yo‗li bilan) rasmiylashtiriladi. Har bir ish (mehnat faoliyati) yilida 
(yoki boshqa ish davrida) shartnoma tuzilayotgan vaqtda shartnoma kompaniyasi ilgari 
turadi. 
Shartnoma kompaniyasidan oldin odatda qo‗yidagi bo‗limlardan iborat bo‗lgan 
shartnoma rejasi tuziladi: 
-
sherikning nomi; 
Ishlarni aniq turlari ko‗rnishlari: 

Shartnomaga amal qilish muddati; 

Shartnomalarni tuzish muddati; 

O‗ta o‗ziga hos muhim ma‘lumotlar; 
Bu reja real holatni tuzishni turga xizmatlarni ta‘minlash bo‗yicha turistik firma 
xodimlarni harakat sxemasidir. Shartnoma rejasini tarkibi taklif qilinayotgan xizmatlar 
va turning ko‗rinishiga bog‗liq bo‗ladi. Turlarni bir necha ko‗rinishi bo‗lganda birinchi 
navbatda turning har bir ko‗rinishi bo‗yicha subrejalar tuziladi, undan so‗ng esa sheriklar 
shartnoma tuzish muddati yoki geografik tamoyil bo‗yicha guruhlanadi. Shartnoma 
rejasini tuzishdan oldin taxmin qilinayotgan sheriklar to‗g‗risida tasavvurga ega bo‗lishi, 
hamda muzokaralar bosqichida shartnomalar tuzishga tayyor turish kerak. 
3 - Javdal