TURIN JARAYONI 2018
–2020 O’ZBEKISTON | 52
Диаграмма 1. Mehnat bozorida kasblar kesimida talab va taklif
10 ta eng talab yuqori vakansiyalar,
Bitta vakansiyaga tanlov,
umumiy soniga nisbatan foizda
Buyurtmalar soni
Personalni boshqarish
Personalni boshqarish
Logistika,
Logistika,
xaridlar, TIF
xaridlar, TIF
Mehmonxona-restoran
Kotibiyat,
biznesi
assistentlik
, АХО
Telekommunikatsiya,
Moiliya,
aloqa
Buxgalteriya, audit
Kotibiyat,
Telekommunikatsiya,
assistentlik
, АХО
aloqa
Tibbiyot,
Marketing,
farmatsevtika
reklama, savdo
AKT
, интернет
AKT
, интернет
Moiliya,
Mehmonxona-restoran
Buxgalteriya, audit
biznesi
Sanoat,
Sanoat,
ishlab chiqarish
ishlab chiqarish
Marketing,
Tibbiyot,
reklama, savdo
farmatsevtika
0
10% 15% 20% 25%
0
20
40 60
Manba: HRC, "O'zbekiston Respublikasida mehnat bozori va ish haqi sharhlari", 2012-2017 yillar.
Hozirgi kunda AKT sohasidagi kasblar O'zbekistondagi umumiy bandlikning atigi 1,5 foizini tashkil etadi
(Jahon banki, 2016b). Biroq, ushbu past ko'rsatkich, ehtimol AKTning malakali ishchilari uchun talab va
taklif o'rtasidagi nomuvofiqlikni aks ettiradi: boshqacha qilib aytganda, mahoratning jiddiy nomuvofiqligi
mavjud.
Oliy ma'lumotli odamlar orasida yoshlar o'rtacha ish bilan ta'minlanmoqda. Xususan, o'rta va o'rta maxsus
o'quv yurtlari bitiruvchilariga nisbatan oliy ma'lumotli yoshlarga ish topish ancha oson.
Respublikada oliy o'quv yurtlariga qabul qilish darajasining pastligi malakali mutaxassislarning jiddiy
etishmasligiga olib keldi. Masalan, ish beruvchilar o'rtasida o'tkazilgan so'rov natijalariga ko'ra, ishchi
kuchi o'rtasida zarur bilim va ko'nikmalarning etishmasligi eng keng tarqalgan muammo deb topildi va ish
beruvchilarning qariyb yarmi (49%) yuqori ma'lumotga ega malakali mutaxassislar etishmasligini
ta'kidladilar. Malakali kadrlar etishmasligi muammosi, ayniqsa texnik xodimlar orasida juda dolzarb.
124
C.3.2. Ta'limdan bandlikka o'tishga ta'sir qiluvchi iqtisodiy omillar
Ta'lim muassasalari bitiruvchilarini ish bilan ta'minlash sohasidagi muammo shundaki, kasb-hunar
kollejlarida o'qitish tizimi iqtisodiyot tarmoqlarining real ehtiyojlariga javob bermadi, kasb-hunar kollejlariga
qabul qilish uchun belgilangan kvotalar mehnat bozoridagi haqiqiy vaziyatni hisobga olmadi. Natijada
ushbu tizim bitiruvchilarni ish bilan ta'minlash bilan bog'liq muammolarga olib keldi
125
.
Bandlik va ta'lim o'rtasidagi bog'liqlik xalqaro ekspertlarning ko'plab tadqiqotlarida ko'rib chiqilgan.
Xususan, Ajvad va uning hamkasblari (2014 yil, 19-bet), uy xo'jaliklarining so'rov ma'lumotlaridan
foydalangan holda, ta'lim va ish bilan ta'minlash o'rtasidagi ijobiy munosabatni aniqladilar. Masalan, o'rta
ma'lumotli respondentlarning 57 foizi ish bilan ta'minlangan, oliy ma'lumotli kishilar orasida ish bilan
ta'minlash darajasi 77 foizni tashkil etgan.
124
Устойчивая занятость в Узбекистане: состояние, проблемы и пути их решения. Аналитический доклад. © ПРООН, 2018
https://www.uz.undp.org/content/dam/uzbekistan/docs/Publications/economicgovernance/Employment/un_doc_uzb_employ_report
_WEB.pdf
125
Указ Президента РУз «О мерах по коренному совершенствованию системы общего среднего, среднего специального и
профессионального образования» № УП-5313 от 25.01.2019 г. http://lex.uz/docs/3523198
Do'stlaringiz bilan baham: |