Jamoat salomatligi, sog‘liqni saqlashni tashkil etish va boshqarish kafedrasi

Nogironlar reablitatsiyasi 
- bu tibbiy, ruhiy, pedagogik, ijtimoiy-iqtisodiy 
tadbirlar tizimi bo‘lib, u hayot faoliyati chegaralanishini yanada to‘liq 
kompensatsiya qilish imkonini beradi. 
Reablitatsiyadan maqsad
- nogironlarni ijtimoiy xolatini tiklash, ularni 
moddiy mustaqilligiga erishishi va uni ijtimoiy moslashuvi. 
Tibbiy reablitatsiya bir nechta asosiy prinsiplarga asoslanadi: 
1.
Reablitatsion tadbirlarni olib borish imkoni boricha erta boshlanishi kerak. 
2.
Reablitatsion tadbirlar bemor xolatini har tomonlama, to‘liq tekshirishdan 
o‘tkazilgandan so‘ngolib borilishi kerak (tashxis, kasallikning bashorati, 
ruhiyatining xolati, ijtimoiy va kasbiy status va h.k.) . 
3.
Kompleks ta’sir etish aniq va amalga oshirish mumkin bo‘lgan maqsadga ega 
bo‘lishi kerak. 
4.
Qayta tiklanish dasturini bajarishda bemorning o‘zi va uning yaqinlari faol 
ishtirok etishlari kerak. 
5.
Reablitatsion jarayon funksiyalarni tiklanishi va bemorni ishga joylashtirish 
bilan to‘xtamasligi kerak. 
6.
Nogironlar ustidan doimiy kuzatuv olib borilishi kerak. 
Nogironlarni reablitatsiya qilish o‘z ichiga quyidagilarni oladi: 
Tibbiy reablitatsiya
tarkibiga tiklovchi terapiya, rekonstrkutsiya qiluvchi 
jarrohlik va protezlash kiradi. 
Kasbiy reablitatsiya
tarkibiga kasbiy orientatsiya, kasbiy ishlab chiqarish 
moslashuvi va ishga joylashtirish kiradi. 
Ijtimoiy reablitatsiya
tarkibiga ijtimoiy muhit orientatsiyasi va ijtimoiy 
maishiy moslashuv kiradi. 
O‘zbekistonda nogironlarni reablitatsiya qilish uchun vrachlik mehnat 
ekspertiza hay’ati tomonidan individual dasturlar ishlab chiqildi va ularni bajarish 
davolash profilaktika muasasalar, sil sanatoriyalari, reablitatsiya markazlari va 
nogironlarni protezlash muassaslari zimmasiga yuklatildi. 

---

60 
Reablitatsiya muasasalari umumiy tarmoqda davolanib chiqqan bemorlarni 
yoki to‘g‘ridan to‘g‘ri davolovchi vrach tomonidan yo‘naltirilgan bemorlarni qabul 
qiladi. Bu erdagi bemorlar salomatlik xolati va imkoniyatiga qarab ambulator yoki 
statsionar davolanishi mumkin. Funksional tiklanish asosida fizioterapiya, mehnat 
terapiyasi, davolovchi terapiya yotadi, ammo bulardvn tashqari reablitatsion 
muassasalar barcha turdagi dori darmonlar bilan davolash ko‘maklashuv 
terapiyasini, ortopedik va jarrohlik amaliyotini amalga oshiradilar.