Toshkent moliya instituti "moliya" kafedrasi "davlat byudjeti"

 
15.2. Ta‟lim tizimi muassasalarini moliyaviy ta‟minlashda davlat byudjeti va 
boshqa manbalarning ahamiyati. Ta‟lim tizimi xarajatlarining respublika 
byudjeti va mahalliy byudjetlardan amalga oshirilishi
 
Ta‘lim – bu jamiyatning strategik resursi va davlat hamda jamiyat 
qurilishida muhim ustuvorlik ekanligini hisobga olib, ta‘lim tizimini boshqarishda 
davlat yetakchi rol o‗ynaydi.
 
Bugungi kunda ta‘lim tizimini moliyalashtirishning ko‗pkanalli tizimi 
shakllangan bo‗lib, moliyaviy resurslarning quyidagi manbalariga ega (15.4-rasm): 
Davlatdan moliyalashtirish manbalari: 

davlat (respublika va mahalliy) byudjeti; 

davlat maqsadli jamg‗armalari (masalan, Kitob jamg‗armasi, Bolalar sportini 
rivojlantirish jamg‗armasi (ma‘lum davrlarda), Ta‘lim va tibbiyot muassasalarining 
moddiy-texnika bazasini rivojlantirish jamg‗armasi). 
Nodavlat moliyalashtirish manbalari: 

to‗lov-kontrakt asosida o‗qitishdan tushgan mablag‗lar; 

ta‘lim muassasalarining o‗z tadbirkorlik faoliyatidan daromadlari va 
tushumlari; 

xorijiy kreditlar va grantlar; 

---

183 

ota-onalarning (o‗qitish uchun) to‗lovlari, qo‗shimcha pullik ta‘lim; 

jamoatchilik yordamlari; 

boshqa xususiy manbalar (masalan, tadbirkorlar va homiylarning, hayriya 
tashkilotlarining moliyaviy yordamlari). 
 
15.4-rasm. Ta‟lim tizimini moliyalashtirish manbalari
1
Mamlakatimizda sog‗lom va barkamol avlodni voyaga yetkazish hamda 
ularning huquqlarini muhofaza qilish borasida keng ko‗lamli ishlar amalga oshiril-
moqda. Xususan, 2015-2017-yillar mobaynida davlat byudjetining qariyb 60 foizi 
ijtimoiy sohalarga yo‗naltirilganligi, uchdan bir qismi ta‘lim sohasiga safarbar qili-
nayotganligi ham kelajagimiz vorislariga bo‗lgan g‗amxo‗rlikning yorqin 
ifodasidir. 

1
Nurmuxamedova B.I, Srojiddinova Z.X. ―O‗zbekiston Respublikasida ta‘lim xarajatlarini rejalashtirish‖. T.: ―Info 
Capital Group‖. 2013. B.17.