Termiz davlat universiteti iqtisodiyot va turizm fakulteti "moliya" kafedrasi

 Baholash usullari. 

Jahonda  sarflangan  materiallarning  haqiqiy  tannarxini  aniqlashda  baholashning  quyidagi 

usullaridan foydalaniladi: 

FIFO — o‘rtacha chamalangan baholar bo‘yicha, birinchi tushum — birinchi xarajat; 

LIFO — o‘rtacha chamalangan baholar bo‘yicha, oxirgi tushum — oxirgi xarajat; 

AVEKO — o‘rtacha tannarx. 

Boshlang‘ich qiymat. 

Boshlang‘ich  qiymat  —  asosiy  vositalarni  xarid  qilish,  keltirish,  tashish,  o‘rnatish  va 

umuman foydalanish holatiga keltirish bilan bog‘liq bo‘lgan xarajatlar yig‘indisidan iborat. 

Qoldiq qiymat. 

Qoldiq  qiymat  —  bu  asosiy  vositalarning  boshlang‘ich  yoki  joriy  qiymat  bilan 

jamg‘arilgan amortizatsiya summasining farqidir. 

 Joriy qiymat. 

Joriy  qiymat  —  ma’lum  bir  muddatga  amaldagi  bozor  baholariga  moslashtirilgan  asosiy 

vosita qiymati yoki manfaatdor tomonlar o‘rtasida almashiladigan asosiy vosita summasi. Joriy 

qiymat asosiy vositalarning qayta baholashishi natijasida vujudga keladi.