Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Ўзбекистои Ресиубликаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги

педагог-валеологлар
бўлса нур устига аъло нур бўлади.
КУЗАТИШ ЛАР НИМАНИ БЕРДИ?
Табобат аҳли сифатида (врач-олим сифатида) бир неча ўн йиллик, кўп 
йиллик кузатувларимиз ва сўраб аниқлаганимизга қараганда, бизга 
аввалдан 
маълумки, 
мен 
эсимни 
таниганимдан 
бери 
кўпчилик 
боболаримиз ҳамда ота-оналаримиз доимо тоат-ибодатда бўлиб ҳамма 
вақт таҳорат қилиб юришган.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Маълумки таҳоратда оғиз, бурун, томоқ, юз, бир неча марта чайилади. 
Қулоқ, гардан-буйин, бош ювилади, қул-оёқлар, панжаларнинг ораси бир 
иеча бор, жинсий ва чиқарув аъзолари ҳам қайта-қайта тозалаб ювилади. 
Умуман душ қабул қилинади, чўмилиб роҳат қилинади. Инсоннинг бупдай 
доимо покланиб юриши, ҳаммавақг жисмонан мунтазам равишда харакатда 
бўлиши гигиена ва валеология фани нуқгаи назаридан энг яхши 
хислатлардан ҳисобланади. Одамларни кузатиш, уларнинг айримлари билан 
суҳбатлашиб, савол-жавоблар қилганимизда шулар маълум бўлдики, 
шамоллаш, томоқ оғриши, товушнинг ўзгариши, буруннинг шамоллаш 
касаллиги (ринит), бронхларнинг шамоллаши (бронхит), юқори нафас 
йулларининг шамоллаш касалликлари, ёшларда кўплаб учрайдиган гардан 
мускулларининг шамоллаши, оёқ қўлларнинг оғриши, бўғинларнинг оғриши 
(ревматизм 
касаллиги), 
ёки 
полиартиритлар, 
ҳаракат 
аъзоларининг 
шамоллаши, ҳатто бавосил касаллиги ҳам жуда кам учраган ёки бўлмаган. 
Шунингдек юқорида қайд этилган юрак томирлар, меъда-ичак касалликлари 
ва бошқа касалликлар ҳам ёшликда ва ўрта ёшларда жуда кам учраган ёки 
деярлик учрамаган. Чунки улар ҳаммаси доимо фаол ҳаракатда бўлишган.
Мустақиллик туфайли ёшлар орасида олиб борилаётган маънавий- 
маърифий шулар жисмоний тарбия ва спорт шуларни ривожлантиришлик, 
уларнинг саломатлигини яхшиланиши ва унинг мустахкамланишида, 
касалликлардан 
тезда 
фориғ 
бўлиш 
ва 
айниқса, 
турли 
хил 
касалликларнинг олдини олишда улкан, қудратли салоҳият (потенциал) 
бўлиб, ўзининг катга самарасини беради. Натижада одамнинг меҳнат 
қобилияти ўсади, самарали иш бажаради, касаллик варақалари кескин 
камаяди ва оқибатда давлатимизнинг