O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maхsus ta’lim vazirligi o‘zbekiston respublikasi madaniyat va sport ishlari vazirligi

 
quyidagi:
13 

muloqotmandlik; 

emosional barqarorlik; 

dominantlikka (yetakchilikka) intilish; 

ijtimoiy yetuklik (onglilik); 

ijtimoiy dadillik; 

ishonuvchanlik; 

mustaqillik; 

ishonch; 

o’zini o’zi nazorat qilish; 

qo’zg’aluvchanlik; 

asabiy taranglik; 

muvaffaqiyatga intilish; 

mag’lubiyatdan qochish; 

yutuqqa ehtiyoj; 

ekstra-introvertlilik; 

nevrotizm; o’zini o’zi baholash; 

global o’zini o’zi baholash (integral «Men») kabi 18 xil shaxs sifatlari tashkil etadi, 
deb hisoblaydi.

Shuningdek, kasbiy sifatlar tarkibini: 

odamlarning ishonchiga kira bilish; 

safarbarlik; 

o’z mehnatini hisobga olish; 

iqtisodiy baholash; 

kuzatuvchanlik; 

qat’iyatlilik; 

chidam; 

uddaburonlik; 

turli xil va murakkab texnikadan foydalana bilish; 

uzoqni ko’ra bilishlik; 

tartiblilik; 

jamoada qulay sharoitni yaratish uquvi; 

tashabbuskorlik; 
13
Арзикулов Д.Н. Касбий камолотнинг ўзига хос психологик хусусиятлари: Психол. фан. 
номзоди ... дис.: 19.00.07. – Т.: ХТХМОМИ, 2002. – 142 б. 

---

68 
amaliy mehnatga moyillik kabi 14 xil sifatlar tashkil qiladi, deb qayd etadi. 
Kasb tanlashga yo’naltirish davlatning tadbir – choralari tizimidan iborat bo’lib inson 
tomonidan 
tanlanadi 
qoyidagi 
shakllarda 
amalga 
oshiriladi
maktabda kasbiy ma’lumotlar berish; 
kasb – hunar maorifi bilan shug’ullanish: 
radio, televideniye, kino, matbuotda tashviqot qilish; 
kasb yuzasidan maslahatlar; 
kasbga saralash (qobiliyatiga binoan); 
kasbga moslashish (adaptasiyalash). 
Kasbning mazmunini va mohiyatini tushunmaslik ularda tanlagan kasbiga munosabatining 
salbiylashishiga olib keladi. Bunday holatning oldini olish uchun quyidagi tadbirlarni amalga 
oshirish maqsadga muvofiq: 
O’quv materiallarini, umuman ta’limni hayot bilan bog’lash. 
Ma’lumotlarni o’zlashtirishda shaxsiy faollikni shakllantirish. 
O’tgan bosqichdagi faoliyatdan qoniqish va kelgusi faoliyat uchun ijobiy zamin hozirlash. 
Istiqbol rejani muvofiqlashtirish va kursning yuqorilashuviga qarab buni takomillashtirib 
borish. 
O’quv-metodik qiyinchilik bilan shaxsiy nomurosasizlik belgilari o’rtasidagi uzviylikni 
yo’qotish. 
Kasbiy faoliyat hayotning muhim qismi bo’lib, ishdagi muvaffaqiyatlar o’ziga ishonishga 
yordam berishligini inobatga olish.