Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети ҳ. П. Абулқосимов, М.Ҳ. Абулқосимов иқтисодиёт қисқача изоҳли луғат «noshirlik yog‘dusi»

Оч пуллар, “қайноқ пуллар” – қўйилмаларнинг янада 
ишончлироқ бўлиши ҳамда кўпроқ фойда олиш мақсадида 
қисқа муддатли асосли чайқов капиталининг мамлакатлараро 
кўчиб юриши. Сиёсий, иқтисодий беқарорликлар, сабаблар, 
девальвация, ревальвация хавфи, валютани чеклаш оч пул
-
лар кўчишига сабаб бўлади. Бирор мамлакатга “оч пул”нинг 
ёпирилиб келиши унинг хўжалик ва молиявий аҳволини
кескинлаштиради ҳамда ёмонлаштиради.
Очиқ турдаги акционерлик (акциядорлик) жамияти- 
акциялари очиқ савдога чиқариладиган ҳиссадорлик акцио
-
нерлик (акциядорлик) жамияти.
Очиқ ҳисоб – ҳисоб-китоб товар импортёр томонидан 
олингандан сўнг амалга ошириладиган форма. Бунда экспор
-
тёр импортёрга ҳисоб-фактурани ҳужжатлар билан бирга
-
ликда почта орқали банклар иштирокисиз юборади.

---

285
Оғирлик (вес) – ташиб келтирилаётган ёки ташиб ке
-
тишга берилаётган товарларнинг сондаги ифодаси. Одатда, 
оғирлик қуйидаги бирликлар системасида ўлчанади: тонна, 
центнер, килограмм. Яқин вақтларгача Халқаро савдода ан
-
гло-америка системаси кенг қўлланилди. Бу система тонна 
(1016 кг. атрофида), инглиз центнери (50,8 кг.), инглиз фун
-
ти (453,59 кг), унция – 16, драм – 437,5, гран (28,35грамм) 
кабиларни ўз ичига олади. Кейинги вақтларда товарлар 
миқдорини аниқлашда оғирлик асос қилиб олинмоқда. 
Брутто оғирлик
(идиш билан биргаликдаги оғирлиги). То
-
варларнинг ички-ташқи ўрамлари ёки ўралган материаллари 
билан биргаликда ги оғирлиги. Нетто, соф оғирлик (идишсиз, 
қопсиз, ўровсиз) оғирлик, яъни товарларнинг ўрамларсиз 
оғирлиги.
П
Паблисити – товарлар, фирмалар ёки хизматлар ҳақида 
оммавий ахборот воситалари орқали бериладиган, лекин 
спонсорлар томонидан ҳақ тўланмайдиган ҳар қандай тижо
-
рат хабарлари. Бу хабарларнинг асосий мақсади кенг омма ва 
ҳокимиятнинг маҳсулот етказиб берувчи (сотувчи)ларга яқин 
муносабати ва хайрихоҳлигини англатишдир. Шу мақсадда 
матбуот-конференциялари, хайрия ишлари ва юбилей тад
-
бирлари ўтказилади, йиллик ҳисоботлар бериб борилади, 
мақола ва тижорат хабарлари чоп этилади, телекўрсатувлар 
уюштирилади, оммавий ахборот восита лари билан боғланиб, 
алоқада бўлиб турилади.
Пай, бадал; ҳисса, улуш – кооператив (ширкат) ташки
-
лот аъзолиги учун тўланадиган маблағ. Бадал ҳажми, тўлаш 
тартиби ва муддати мазкур ташкилотнинг йўриқномасига 
мувофиқ ширкат аъзоларининг умумий йиғилиши қарори 
билан тасдиқланади.