Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети ҳ. П. Абулқосимов, М.Ҳ. Абулқосимов иқтисодиёт қисқача изоҳли луғат «noshirlik yog‘dusi»

Ишлаб чиқаришнинг технологик усули – меҳнат воси
-
талари, материаллар, технология, энергия, ахборотлар ва иш
-
лаб чиқаришни ташкил этиш мажмуи.

---

169
Ишлаб чиқаришнинг тўпланиши – ишлаб чиқариш 
воситалари, ишчи кучи ҳамда маҳсулот ишлаб чиқариш 
ҳажмининг йирик корхоналарда тўпланиши.
Ишлаб чиқаришнинг умумий самараси – ишлаб 
чиқаришнинг пировард натижаси билан унга сарфланган ре
-
сурс харажатлари ўртасидаги нисбат.
Ишлаб чиқарувчи кучлар – ишлаб чиқаришнинг шах
-
сий ва моддий омиллари, яъни ишчи кучи билан ишлаб 
чиқариш воситалари бирлиги.
Ишнинг механизациялашганлиги – иқтисодиёт 
тармоқларида маҳсулот ишлаб чиқариш, хизмат кўрсатиш, 
иш бажариш жараёнида бажариладиган ишларни машина ва 
механизмлар ёрдамида бажарилганлиги.
Ишончнома – муайян муассаса ёки айрим шахс (ишо
-
нувчи)нинг ўз номидан иш кўриш учун иккинчи бир шахс 
(ишонилган)га ишонч билдириб берадиган ёзма ваколатли 
ҳужжат. Ишончнома олган шахс ваколати доирасидаги барча 
ишларни шахсан ўзи бажариши керак. Ишончноманинг кўп 
мартали, махсус, умумий ва асосий ишончнома каби турла
-
ри мавжуд. 
Савдо жараёнларини юритиш учун бериладиган 
ишончнома
– муайян муассаса ёки айрим шахс (ишонувчи)
нинг ўз номидан иш кўриш учун иккинчи бир шахс (ишо-
нилган)га берадиган, бироқ савдо ҳужжатларида алоҳида 
қайд қилинмаган ёзма ваколатли ҳужжат. Бу ишочнома кор
-
хонанинг амалий фаолияти билан боғлиқ бўлган доимий би
-
тимлар ва ишларни бажариш учун берилади. Умумий ишон
-
чномадан фарқли ўлароқ, с
авдо жараёнларини юритиш учун 
бериладиган ишончнома
да ваколат ҳажмини қонун чеклаб 
туради. 
Асосий ишончнома
– учинчи бир муассаса ёки айрим 
шахс олдида ўз манфаатини ҳимоя қилиш мақсадида муай-
ян муассаса ёки айрим шахс (ишонувчи)нинг ўз номи дан 
иш кўриш учун иккинчи бир шахс (ишонилган)га берадиган 
ёзма ваколатли ҳужжати. Фавқулотдаги битимларни амалга 
ошириш (масалан, бирор корхонани ёпиш) бўйича ишончно
-
ма бериш ҳеч қаерда, ҳеч қайси ҳужжатда кўзда тутилмаган.

---

170
Ишсизлар – бу Халқаро ташкилотларнинг берган таъри
-
фига биноан ишга эга бўлмаган, ишлашга тайёр ва иш из
-
лаётган фуқаролардир. Ўзбекистон Республикасининг амал
-
даги қонунчилигига мувофиқ 16 ёшдан бошлаб то пенсия 
билан таъминланиш ҳуқуқини олишгача бўлган ёшдаги, 
ишга ва иш ҳақига (меҳнат даромадига) эга бўлмаган, иш 
қидирувчи шахс сифатида маҳаллий меҳнат органларида 
рўйхатга олинган, меҳнат қилишга, касбга тайёрлаш ва қайта 
тайёрлашдан ўтишга, малакасини оширишга тайёр меҳнатга 
қобилиятли шахслар ишсизлар деб эътироф этилади.
Ишсизлик – аҳоли иқтисодий фаол қисмининг ўзига иш 
топа олмасдан қолиши. Меҳнатга лаёқатли бўлиб, ишлашни 
хоҳлаган, лекин иш билан таъминланмаган ишчи кучи. 
Иш
-
сизлик
– меҳнатга лаёқатли бўлиб, ишлашни хоҳлаган, лекин 
иш билан таъминланмаган ишчи кучи.