1. ÜMumi DİLÇİLİk I indd

0.01. LİNQVİSTİK FƏNLƏR SİSTEMİNDƏ
 
“ÜMUMİ DİLÇİLİK” FƏNNİNİN YERİ
Filoloji təhsil verən ali məktəblərin tədris planların-
da xüsusi yerlərdən birini dilçilik fənləri tutur. Bu fənlə-
rin mövzuları başqa-başqa olsa da, onlar müəyyən sistem 
xarakteri daşıyır. Bəzi dilçilik fənlərində dünya dillərinin 
1
Biblioqrafiya əsərin sonunda verilmişdir.

---

Ü M U M İ D İ L Ç İ L İ K – I C İ L D
12
ümumi qanunauyğunluqlarından bəhs olunur, onların bir 
sıra xüsusiyyətləri aydınlaşdırılır. Bu cəhətlər nəzərə alınaraq 
dilçilik fənlərinin sistemi iki qrupa bölünür: ümumdilçilik 
fənləri sistemi və xüsusi dilçilik fənləri sistemi. Xüsusi dilçilik 
fənləri sistemi birinci sxemdə olduğu kimi dörd yerə ayrılır.
Hazırda universitetlərdə ümumdilçilik fənlərinin sis-
temini “Ümumi dilçilik” və “Ümumi dilçiliyin tarixi” 
fənləri təşkil edir. Bu fənlərdən “Dilçiliyin tarixi” ümum-
dünya və milli dilçiliklərin inkişaf prosesini öyrənməyi, on-
ların özünə aid cəhətlərini aşkar etməyi, ayrı-ayrı görkəmli 
dilçilərin, klassiklərin yaradıcılığı və elmdəki mövqeyini 
müəyyənləşdirməyi qarşıya məqsəd qoyur. “Ümumi dilçi-
lik” isə dilçiliyin nəzəri əsaslarını təşkil edir. Ona görə də 
bu fənn mahiyyətcə fəlsəfi  xarakter daşıyır.
Dilçilik fənlərinin hər birinin, o cümlədən ümumdil-
çilik fənlərinin də xüsusi yaranma səbəbi və inkişaf tarixi 
vardır. Hər şeydən əvvəl qeyd etməliyik ki, ümumdilçilik 
fənlərinin vəzifələri, xarakteri ictimai tələblərlə əlaqədar 
olaraq dəfələrlə dəyişmiş, inkişaf edib təkmilləşmişdir.
DİLÇİLİK FƏNLƏRİ
Ümumdilçilik fənləri
Ümumi dilçilik
Ümumi dilçiliyin tarixi
Xüsusi dilçilik fənləri
Tarixi-linqvistik fənlər