Yoshlarni innovasion tafakkur tarzi va innovasion izlanishlari

MATERIAL VA METODLAR 
Mutaxassislarning ta’kidlashicha, “tafakkur uslubi hissiy va aqliy bilimga 
asoslangan, voqelikni vositali ink’ikos etishdir”[3]. Hissiy va aqliy jarayonlar bilish, 
o‘rganish, anglash jarayonlarida uyg‘unlashadi, ob’ektiv voqelikni ma’lum bir 
obrazlar, tizimlar tarzida tasavvurda shakllantiradi. “Ma’lumki, inson tafakkurida uni 
o‘rab turgan voqelikdagi narsa va hodisalarni aks ettirish ularning mantiqiy obrazini 
o‘zida ifodalagan tushunchalar yordamida amalga oshiriladi. Tushunchalar umumiy 
xarakterga egaligi bilan tavsiflanadiki, ular tufayli narsa va hodisalarning muhim 
tomonlarini aniqlab olish mumkin bo‘ladi...Inson uchun uni o‘rab turgan olam va 
uning rivojlanish qonuniyatlari to‘g‘risidagi yangi bilimlarni aks ettirish, anglab olish, 
turli hayotiy vaziyatlarda muvofiq keladigan xulq va amaliy yo‘nalishni tarkib 
toptirish uchun zarurdir. Ular tushunchlar sistemasi yordami bilan mulohaza qilish 
natijasidagi aqliy yakunlar, xulosalar tufayli vujudga keladi...Yuqoridagi fikrlardan 
kelib chiqib, tafakkur uslubini, umumiy shaklda, xulq atvor va amaliy harakatning 
muvofiq yo‘nalishini ishlab chiqish uchun voqelik va uning rivojlanish 
qonuniyatlarini vositali aks ettirish va anglab olish vositasi sifatida ta’riflash 
mumkin”[4]. 
Innovasion tafakkur “tafakkur” tushunchasi yoki tafakkur uslubining 
yuqoridagi umumiy xususiyatlarini o‘zida aks ettiradi. Ammo u shunchaki oddiy, 
kundalik tasavvur emas, hatto ob’ektlarning bir makondan boshqa makonga o‘tishida, 
siljishida kuzatiladigan yangilik ham emas, u yon atrofni, muhitni va ulardagi 
tasavvurlarni o‘zgartirishga qaratilgan ijodiy munosabat ifodasidir. Masalan, stol 
ustida, deylik, choynak va ikkita piyola turibdi. Choynak o‘ng qo‘l tomoningizda, 
piyolalar chap qo‘l tomoningizda. Agar siz piyolalardan birini o‘ng qo‘lingiz tomon 
siljitsangiz, olib qo‘ysangiz predmetlarning makondagi o‘rni o‘zgaradi, yangi 
ko‘rinish yuzaga keladi. Bu ko‘rinish oldingi ko‘rinishga nisbatan yangilikdir. 
Bunday o‘zgarishni, yangilikni innovatsiya deyish qiyin. Ob’ektiv narsalarning, 
predmetlarning makonda siljishi, turar joyini o‘zgartirishi hali innovatsiya emas. 

---