Mashg‘ulot uchun tayyorlangan vositalarni

Amaliy o‘yinlar 
– muayyan amaliy harakatlarning tashkil
etilishini imitatsiyalash imkoniyatini beradigan o‘yinlar 

---

328 
konstruksiyali oʻyinlar ularni oʻylashga, fikrlashga, mantiqiy tafakkur yuritishga 
oʻrgatadi.
“Oʻyin inson hayotining har bir davri uchun uning ruhiy rivojlanishini 
belgilovchi etakchi faoliyat turi hisoblanadi. Faqat oʻyinda va oʻyin orqali bola 
voqelikni, shu jumladan, kishilar ijtimoiy munosabatlarini, hulqini, xatti-harakatlarini 
bilib oladi”
85
.
Tarixiy taraqqiyot jarayonida oʻyin nafaqat bolalar, balki kattalar hayotidan 
ham alohida oʻrin egallagan. Zamonaviy sharoitda intellektual, kompyuter, iqtisodiy, 
harbiy, kasbiy, sport va maishiy hodiq chiqarishga koʻmaklashadigan oʻyin modellari 
ham kattalar orasida keng ommalashgan.
Zamonaviy pedagogikada oʻyinlar ta’lim jarayonining samaradorligini 
oshirish, ta’lim oluvchilarning oʻquv-bilish faolligini kuchaytirish maqsadida 
quyidagi tarzda qoʻllaniladi:
Oʻyinning mohiyati va tuzilishi ma’lum koʻnikma, malaka, qobiliyat va 
sifatlarning har bir ishtirokchida butun faoliyat davomida shakllanishini ta’minlaydi. 
Ta’lim jarayonda oʻyin texnologiyalaridan foydalanishda oʻqituvchi pedagogik 
vazifalarni ssenariyda aniq ifodalay olishi zarur.
Oʻyin faoliyatining psixologik mexanizmlari Shaxsning oʻzini namoyon qilish, 
hayotdagi oʻrnini belgilash, oʻzini oʻzi boshqarish, imkoniyatlarini amalga 
oshirishdan iborat asosiy ehtiyojlarni qondirishga sharoit yaratadi.
85
Tarbiya / Ota-onalar va murabbiylar uchun ensiklopediya / Tuzuvchi: M.N.Aminov. Mas’ul muharrir: 
A.Majidov. – T: “O’zbekiston milliy ensiklopediyasi Davlat ilmiy nashriyoti, 2010. 432-bet..
- tushuncha, mavzu va alohida bo‘lim mohiyatini
o‘zlashtirishda alohida texnologiya sifatida;
- pedagogik texnologiyalarning elementi sifatida;
- o‘quv mashg‘uloti shakli yoki uning bir qismi sifatida;
- sinf (auditoriya)dan tashqari ishlardan biri

---

329 
Oʻyin ijtimoiy tajribalarni oʻzlashtirish va qayta yaratishga yoʻnalgan 
vaziyatlarda faoliyat turi sifatida belgilanadi hamda jarayonda Shaxsning oʻz xulqini 
boshqarishi shakllanadi va takomillashadi.
Oʻquv faoliyatining asosiy motivi bu– oʻquv-bilish motivi boʻlsa, oʻquv 
faoliyatining eng muhim motivatsiyasi esa talabada oʻzi tanlangan va asoslarini 
oʻzlashtirayotgan kasbga boʻlgan qiziqishi sanaladi. Talaba oʻquv jarayonidagi 
egallagan bilimlaridan, kasbiy malakalari va koʻnikmalaridan hissiy jihatdan qoniqa 
olishi lozim. Bu vazifani hal qilishda oʻqitish jarayonida oʻyinli texnologiyalardan 
foydalanish alohida ahamiyat kasb etadi. Oʻyinli texnologiyalar talabalarning ijodiy 
qobiliyati va kreativ tafakkurini oʻstiradi.