―умумий ва хусусий физиотерапия асослари‖

5-усул.
Тери жарохатида дарсонвализация
(жарохат, яра, 
тирналиш).
Беморни муолажа ўтказилиши қулай бўлган ҳолатга 
жойлаштирилади. Электрод жарохатланган ўчоғ катталигига қараб 
танланади. Катта кенг яраларда ѐки жарохатларда катта замбуруғсимон 
электрод қўлланилади.Муолажа масофали усулда 3-6 мм ҳаво бўшлиғида 
ўтказилади. Таъсир бошида жарохат ўчоғини 5-8 см ўраб турувчи терига 3-5 
минут, сўнгра 1-3 минут тўғридан-тўғри ўчоғ, муолажанинг охирги 3-5 
минути давомида мос келувчи орқа мия сигментига таъсир этилади.Агар 
жарохат боғланган бўлса, муолажани яхшиси боғловдан кейин ўтказган 

---

70 
маъқул, бунда электрод бинт устида ҳаракатлантирилади, муолажа боғлов 
ўтказиш вақтида кичик ѐки ўрта қувват билан 10-12 минут давомида 
ўтказилади. Бир курсга 10-15 муолажа. 
6-усул
.
Милкнинг контактли дарсонвализацияси.
Вакуумли 
милк, 
қулоқ ѐки бурун электродлари резинали трубка билан шундай изоляция 
қилинадики, унинг учки қисми 1-2 см узунликда очиқ ҳолда қолдирилади. 
Электрод оғиз бўшлиғига кирғизилади ва пастки ѐки юқори жағнинг олдинги 
бурмалари бўйича жойлаштирилади. Қувватни бинафша ранг, товуш пайдо 
бўлгунча берилади ва аста-секин тишларга тегмасдан жағнинг альвеоляр 
ўсимталари бўйлаб электрод ҳаракатлантирилади. Муолажа тугагач қувват 
нолгача тушурилади, кейин электрод олинади. 
7-усул.
Милкнинг учқунли дарсонвализацияси.
Вакуумли милк, 
қулоқ ѐки бурун электродлари резинали трубка билан шундай изоляция 
қилинадики, унинг учки қисми 1-2 см узунликда очиқ ҳолда қолдирилади. 
Пластмассали шпатель билан лаблар четга 
сурилиб, юқори ѐки пастки жағ милклари 
очилади. 
Электрод 
учи 
альвеоляр 
ўсимтанинг шиллиқ пардасидан маълум 
масофада (0,5 см) жойлаштирилади. Қувват 
аста – секин электрод учи ва шиллиқ парда 
ўртасида 
учқунўтишигача 
оширилиб 
борилади. Муолажа тугаганидан сўнг қувват 
нолгача тушурилади ва электродлар оллинади.
ФРАНКЛИНИЗАЦИЯ 
– даволовчи усул бўлиб, таъсир этувчи омил 
бўлиб юқори кучланишли доимий электр майдони ҳисобланади. Бундай 
майдонда электр зарядларининг ҳаракатланиши натижасида ҳавонинг газли 
молекулалари парчаланади ва аэроионлар ҳосил бўлади. Ҳаво ток ўтказувчан 
бўлиб қолади. Бунда тинч электр разрядлари ион оқимини ҳосил қилади. 

---

71 
Майдонда жойлашган бемор бу разрядларни ―электр шабода‖ кўринишида 
сезади.