Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги қарши муҳандислик иқтисодиёт

5.3. Бурғини ва ҳимоя қувурлари диаметрини танлаш. 
Эксплтуацион ҳимоя тизмасини диаметри, қатламни эксплутация қилиш 
давридаги кутиладиган жами суюқлик (нефтъ+газ+сув) дебити ва шу ҳимоя 
ичига тушириладиган ускуналарни ўлчамларидан, қудуқни чуқурлигидан келиб 
чиққан ҳолда танланади. 
Эксплутацион ҳимоя қувурини ички диаметри, ишлатиш даврида 
ускуналарни белгиланган чуқурликкача тушириш, ер ости ва капитал 
таъмирлаш ишларини имкониятга эга бўлиши керак. 
Қуйидаги жадвалда эксплутацион ҳимоя қувурлари диаметрини танлаш 
кўрсатилган.

---

Нефтли қудуқлар учун. 
Жами дебит, м
3
/сут …….. 40 40-100 100-150. 150-300 300. 
Эксплутацион тизмани 
таҳминий диаметрлари, мм 114 127-140 140-146 168-178 178- 194 
Газли қудуқлар учун. 
Жами дебит 
минг м
3
/сут……………..75 250 500 1000 5000 
Эксплутацион тизмани 
диаметри,мм………….114 114-146 146-168 168-219 219-273 
Эксплутацион ва кондуктор оралиғида жойлашган ҳимоя тизмасини 
оралиқ ҳимоя тизмаси деб аталади. Оралиқ кондуктор тизмалари ҳамда ҳар бир 
тизма остини ковлаш учун танланадиган бурғини диаметри қуйидаги муносабат 
билан аниқланади. Берилган ҳимоя қувури остини бурғилаш учун бурғини 
диаметри қуйидаги формула билан аниқланади. 
d
д
 = d
м
 + 2 

к
 
бу ерда 
 

к
- қудуқка ҳимоя қувури эркин тушиши учун қолдириладиган 
минимал радиал оралиқ, мм: 
d
м
 – 
ҳимоя қувури ташқи диаметри, мм. 
Ҳимоя қувурини ташқи
диаметри, мм……………..114-127 140-168 178-194 
Радиал оралиқ 
 

к 
мм…..…7-10 10-15 15-20 
273-299
324-351 377 
25-35 30-40 40-50
Одатда энг катта ташқи диаметр қилиб, муфтани ташқи диаметр қабул 
қилинади. Аввалги (дастлабки) ҳимоя қувурини ички диаметри (d) пред 
кейинги ҳимоя тизма остини ковлаш учун бўладиган бурғуни диаметрини 
албатта катта бўлиши керак: