Foydali qazilmalarni boyitish jarayonlari

Foydali qazilma konlari. 
Foydali qazilma konlari tub va sochma 
konlarga bo‘linadi. Tub konlarda ruda o‘zining dastlabki hosil bo‘lgan 
joyida tog‘ jinslarining umumiy massivida yotadi. Sochma konlar esa tub 
konlarning suv, havo kislorodi, harorat va boshqa tabiiy omillar ta’sirida 
yemirilishi natijasida hosil bo‘ladi. Foydali qazilma qumlari tabiiy omillar 
ta’sirida tub konlar joylashgan joydan ancha masofaga ko‘chishi mumkin. 

---

9 
Moddiy tarkibiga ko‘ra rudalar qora, rangli, kamyob, nodir va 
radioaktiv metallar rudalariga bo‘linadi [1]. Rudalar, shuningdek, faqat 
bitta metall saqlovchi monometall va bir nechta metall saqlovchi 
murakkab polimetall rudalarga bo‘linadi. Polimetall rudalar monometall 
rudalarga nisbatan ko‘proq uchraydi va ularning tarkibidagi metallar 
ko‘pincha sanoat ahamiyatiga ega bo‘ladi. Polimetall rudalarga misol 
tariqasida mis va ruxli, rux va qo‘rg‘oshinli, molibden va volframli 
rudalarni keltirish mumkin. 
Fizik xossalariga ko‘ra rudalar quyidagicha bo‘linadi: zichligi 
bo‘yicha: og‘ir - zichligi 3500 kg/m
3
dan yuqori, o‘rtacha - zichligi 2500-
3500 kg/m
3
, yengil - zichligi 2500 kg/m
3
dan kichik; namligi bo‘yicha: 
o‘ta nam, nam va quruq. 
Fizik xossalari va kimyoviy tarkibiga ko‘ra rudalar oson va qiyin 
boyitiluvchi rudalarga bo‘linadi. 
Sanoat tomonidan rudali xomashyoga qo‘yiladigan talablar DST va 
texnik sharoitlar (talablar) tarzida beriladi. Unga ko‘ra mineral xomashyo 
qimmatbaho komponent, zararli qo‘shimcha va ruda agregatining 
xususiyatiga qarab navlarga ajratiladi. Namlikning miqdori va 
granulometrik tarkibga ham cheklanishlar bor. 
Ruda tarkibidagi har qaysi mineral ma’lum bir kimyoviy tarkibga va 
o‘ziga xos tuzilishga ega. Bu minerallarning rangi, zichligi, elektr 
o‘tkazuvchanligi, magnitlanish qobiliyati va h.k. kabi doimiy va individual 
fizik xossalarini ta’minlaydi.