Maxsus qism jamoat xavfsizligi va jamoat tartibiga qarshi jinoyatlar. Harbiy xizmatni o

subyektiv tomondan to‘g’ri qasd
bilan sodir etiladi. Aybdor jinoiy 
uyushma mavjud bo‘lishi va o‘z oldiga qo‘ygan vazifalarni bajarish 
maqsadida jinoiy uyushma tuzgan yoki rahbarlik qilayotganligini anglaydi. 
Jinoiy faoliyat bilan shug’ullanish jinoiy uyushma tashkil etishning 
maqsadi
hisoblanadi. 
Jinoiy uyushma yoki uning bo‘linmalariga rahbarlik qilishning 
maqsadi jinoiy uyushmaning barqarorligi va jipsligini ta’minlash, uning 
a’zolari orasida vazifalarni aniq taqsimlash va h.k.da ifodalanadi. Jinoiy 
uyushma mavjudligi va o‘z vazifalarini bajarishning maqsadi ushbu 
uyushmaga jinoiy faoliyat yuritishi uchun yordam berish, yo‘l-yo‘riq 
ko‘rsatishdan iborat. 
Jinoyatning 
motivlari
turlicha bo‘lib, ko‘pincha moddiy manfaat 
ko‘rishga qaratiladi. Qilmishning motivi va maqsadi uning kvali-
fikatsiyasiga ta’sir qilmaydi. 
JK 242-moddasi 1-qismida
javobgarlik belgilangan jinoyatning 
subyekti
16 yoshga to‘lgan, aqli raso shaxs bo‘ladi. 
Qilmishning subyekti jinoiy uyushma tashkilotchisi, jinoiy uyushma 
bo‘linmalari rahbarlari yoki uning mavjudligini yoki vazifalarining 
bajarilishini ta’minlashga qaratilgan faoliyat bilan shug’ullanayotgan 
boshqa shaxslar hisoblanadi. 
Jinoiy uyushma tashkilotchisi ushbu uyushma a’zolari tomonidan 
sodir etilgan boshqa jinoyatlar uchun ham javobgardir, bajaruvchining 
eksessi bundan mustasno. Jinoiy uyushma oddiy ishtirokchilari esa sodir 
etgan konkret jinoyatlari uchun javobgar qilinadilar. 
Agar 14 yoshdan 16 yoshgacha bo‘lgan shaxs jinoiy uyushmani 
tashkil qilish yoki uning faoliyatida ishtirok etishda qatnashgan bo‘lsa, 
agar ularning qilmishida muayyan jinoyat tarkibining alomatlari bo‘lsa, 
ularning qilmishini JK tegishli moddasi bilan kvalifikatsiya qilinadi. 
12 

---