46
Kredit modul tizimi va o‘quv jarayonini tashkil etish
maqsad davlat budjetidan ajratilayotgan mablag‘larni maqsadli sarflanishini
ta’minlash, budjet qonunchiligiga rioya etilishini profilaktika qilish hisoblanadi.
Biroq, muassasalarda tuzilma faoliyati yulga qo‘yilib, zamonaviy axborot
texnologiyalari vositalari yordamida (oylik ish haqlarini avtomatik hisoblovchi
“Uzasbo” kompyuter dasturiy maxsuli va boshqalar) budjet mablag‘larini sarflanishi
ustidan davriy nazorat tashkil etilgan bir vaqtda, qarordagi budjet qonunchiligini
buzish holatlarini oldini olish va profilaktikasiga qaratilgan davlat moliyaviy
nazoratining eng ustivor vazifalarini amalda to‘liq amalga oshirilmayapti.
Uchinchidan
, ish haqi va boshqa to‘lovlarni hisoblash inson omiliga bog‘liq
bo‘lib, dasturga xisobchi tomonidan ma’lumotlar kiritish imkoniyati cheklanmagan,
doimiy va umumiy tarzda nazoratga olinmagan. Muassasa hisobchisi toanidan
kiritilayotgan ma’lumotlarni to‘g‘riligini faqat davriy tekshiruvlar asosida aniqlash
mumkin.
Ish haqi va boshqa mablag‘larni to‘lash bevosita kadrga oid buyruqlarga
bog‘liq bo‘lishiga qaramasdan oylik dasturiga kadrlar bo‘limi elektron tarzda
bog‘lanmagan, dastur buyruq va boshqa ish haqini to‘lash uchun asos bo‘ladigan
hujjtalarni elektron shaklini yuklash joriy etilmagan, moliyaviy nazorat organlarida
doimiy elektron nazorat usullari mavjud emas.
Budjet mablag‘larini talon-toroj qilish bilan bog‘liq sodir etilgan umumiy 42 ta
jinoyatdan 16 tasi yoki 32,4% aynan oylik ish haklarini avtomatlashtirilgan tizimda
hisoblovchi (“Uzasbo”) kompyuter dasturiga ishonchsiz va asossiz ma’lumotlar,
aksariyat holatlarda esa ish hakining bazaviy stavkalarini orttirib ko‘rsatish yuli
bilan sodir etilayotganligini ko‘rish mumkin .
Korrupsion jinoyatlarni sodir etilishiga imkon berayotgan eng asosiy shart-
sharoitlar sabablaridan biri, Oliy va o‘rta-maxsus vazirligi tizimidagi quyi
bo‘g‘inlarida ishlovchi har bir xodim uchun alohida ish haki hisoblanish uchun
bazaviy tariflar aniq ishlab chikilgan bo‘lsada, kompyuter dasturiga avtomatik
kiritish yulga kuyilmagan, aksincha bunday vakolat muassasa xisobchilari ixtiyorida
qoldirilgani sababli qonun buzilishlariga yo‘l qo‘yilmoqda.
To‘rtinchidan,
budjet mablag‘lari va moddiy resurslarni tasarruv etishda
mutloq vakolat rahbar va hisobchilar qo‘lida bo‘lib, mazkur faoliyat ustidan
jamotchilik nazorati, ochiqlik va shaffoflikni ta’minlovchi manfaatdor shaxslardan
shakllantirilgan istituonal tuzilmalar mavjud emas.
Beshinchidan,
oliy ta’lim muassasasi uchun davlat xaridlarini amalga
oshirishda birlamchi manfaatdor bo‘lgan oliy muassasi jamoasidandan
shakllantirilgan jamoatchilik nazorati mavjud emas.
Jumladan, muasasaga turli uskunalar, jixozlar va o‘quv resurslarini sotib olish,
qurilish hamda kapital ta’mirlash ishlarini olib borishda davlat mablag‘lari moliya
Do'stlaringiz bilan baham: |