Language and cultures: Prospects for Development in the 21st Century

NATIJALAR 
Yuqoridagi ifodalar va qouniniyatlarning umumiy natijasini quyidagicha baholash mumkin 
ya’ni:
Shunday qilib, klassik fizika asosida chiqarilgan Reley-Jins formulasi absolyut qora jism 
issiqlik nurlanishi spektrining yuqori chastotalar sohasini tushuntira olmadi
5
. 
Vin formulasi: 
1896-yilda nemis olimi Vin har bir tebranish modasi (kovak bo‘shlig‘idagi 
turg‘un to‘lqinlar) 
E
(
ν
)-energiyani tashuvchidir degan g‘oyani taklif qildi. Lekin berilgan chastotada 
hamma modalar uyg‘otilmagan. Uyg‘otilgan modalarning nisbiy soni 
N/N
Bolsman taqsimoti qonuni 
orqali aniqlanadi: 
5-formula:
l
max
×
T
= 
b
Bundan esa chastotasi 
n
bo‘lgan modaga to‘g‘ri keladigan o‘rtacha energiya quyidagicha 
ifodalanadi: 
4
Ahmadjonov O. Fizika kursi. Optika, atom va yadro fizikasi. III tom. – Toshkent: O‘qituvchi, 1989. – 272 b. 
5
Fayllar.org: issiqlik va nurlanish qonunlari” mustaqil ish 3-b

---

International Conference on “Language and cultures: 
Prospects for Development in the 21st Century” 
www. papers.online-conferences.com 
27 
6-formula:
 T 
=-
b
-=-0,29-» 6160
o
K
--
l
--0, 47 ×10
-4
- 
Vin umumiy termodinamik mulohazalardan shunday xulosaga keldiki, har bir moda energiyasi 
chastotaga proporsional bo‘ladi: 
7-formula:
 E
(
n
)=
 hn
7-formulada 
h
-proporsionallik koeffisiyenti bo‘lib, hali u davrda Plank doimiysi ekanligi 
aniqlanmagan edi. U vaqtda formulani hisobga olgan holda (1) formulani quyidagicha yozish 
mumkin bo‘ladi: 
8-formula:
r
-=-8
phn
3
-
e
--
hn
/
 kT 
--
c
3----
n
- 
Ushbu yuqoridagi ifoda formula 
Vin formulasi
deyiladi. 
ρ
ν
ning Vin formulasi asosida 
hisoblangan qiymatlari issiqlik nurlanishi spektrining yuqori chastotalar sohasida tajribadan olingan 
natijalar bilan mos keladi (1.4-rasmda tutash chiziq). Kichik chastotalar sohasida Vin formulasi 
asosida hisoblangan. 
ρ
ν
ning qiymatlari tajribadan olingan qiymatlardan kichikroq qiymatlarni beradi.