Buxoro oziq-ovqat va yengil sanoat texnologiyasi

5. Bug’doy va javdar donlarini oddiy un tortishga tayyorlashni 
texnologik jarayonlari. 
Oddiy un tortish jarayonida donni aleyron qatlami, murtagi va qobiqlari 
bilan birga yanchish natijasida jaydari un olinadi. 
Donni oddiy un tortishga tayyorlashni texnologik sxemasi asosida don 
elevatordan yig’uvchi bunkerlarga kelib tushadi. Bunkerlardan keyin don 
me`yorlagichlardan o`tib aralashtiruvchi shneklarga tushadi va avtomatik 
tarozida o`lchanadi. 
Texnologik sxema bo`yicha uchta asosiy jarayon bajariladi. Birinchi 
bosqichda don chiqindilardan tozalanadi va yuzasiga quruq ishlov beriladi. 
Ikkinchi bosqichda donga sovuq usulda gidrotermik ishlov beriladi. Uchinchi 
bosqichda takroriy donning yuzasiga ishlov beriladi va don oxirgi marta 
chiqindilardan tozalanadi. 
Dondan eni va qalinligi bilan farq qiladigan va yengil chiqindilar 
separatorlarda (A1-BIS-12, A1-BLS-16 va boshqa separatorlarda) ajratib 
olinadi. Dondan uzunligi bilan farq qiladigan chiqindilar trierlarda (A9-UTK-
6 va A9-UTO-6) ajratiladi. 
Dondan zichligi bilan farq qiladigan mineral aralashmalar tosh, shisha 
bo`laklari, nomagnit metallar toshtozalagich mashinasida (R3-BKT-9) 
dondan ajratib olinadi. 
Donni metal-magnitli aralashmalardan tozalash magnitli separatorlarda 
amalga oshiriladi. 
Donning yuzasiga quruq ishlov berish asosan qayroqlovchi (A1-ZSHN-3) 
yoki qamchinli mashinalarda (R3-BGO) bajariladi. Bunda dondan 1,5...3% 

---

79 
gacha qobiq ajratib olinadi, hamda donning kuldorligi 0,03...0,04% gacha 
kamaytiriladi. 
Donga gidrotermik ishlov berish jarayoni bir bosqichda bajariladi. Bunda 
javdar donining namligi 14,5...15,0 % gacha, bug’doyning namligi 
14,5...15,0 % gacha etkaziladi. 
6. Javdar donini navli un tortishga tayyorlashning texnologik jarayoni. 
Javdar donidan navli un tortishning uchta turi mavjud: bir navli elanma 
uni; bir navli sidirma uni; ikki navli elanma va sidirma uni. 
Donni navli un tortishga tayyorlashning texnologik sxemasi asosida don 
elevatordan yig’uvchi bunkerlarga kelib tushadi. Bunkerlardan keyin don 
me`yorlagichlardan o`tib aralashtiruvchi shneklarga tushadi va avtomatik 
tarozida o`lchanadi. 
Texnologik sxema bo`yicha don chiqindilardan tozalanadi va yuzasiga 
quruq ishlov beriladi. Ikkinchi bosqichda don oxirgi marta chiqindilardan 
tozalanadi va sovuq usulda gidrotermik ishlov beriladi. 
Dondan eni va qalinligi bilan farq qiladigan va yengil chiqindilar 
separatorlarda (A1-BIS-12, A1-BLS-16 va boshqa separatorlarda) ajratib 
olinadi. 
Dondan zichligi bilan farq qiladigan mineral aralashmalar tosh, shisha 
bo`laklari, nomagnit metallar toshtozalagich mashinasida (R3-BKT-9) 
dondan ajratib olinadi. 
Dondan uzunligi bilan farq qiladigan chiqindilar trierlarda (A9-UTK-6 va 
A9-UTO-6) ajratiladi. 
Donni metal-magnitli aralashmalardan tozalash magnitli separatorlarda 
amalga oshiriladi. 
Donning yuzasiga quruq ishlov berish asosan silliqlovchi (A1-ZSHN-3) 
mashinalarida bajariladi. Bunda dondan 3,5...5,0% gacha qobiq ajratib 
olinadi. 
Donga gidrotermik ishlov berish jarayoni bir bosqichda bajariladi. Bunda 
javdar donining namligi 14,5...15,0 % gacha, bug’doyning namligi 
14,5...15,0 % gacha etkaziladi va 4...8 soat davomida bunkerlarda 
namiqtiriladi.