Namangan davlat universiteti ekologiya va tabiatni muhofaza qilish

Le-SHatelьe-Braun  printsipiga  muvofiq,  ekosistemadagi    o’zgarishlar  uni 
barqarorligini  saqlab  qolishni  ta’minlaydigan  yo’nalishda  amalga  oshadi  va 
turg’unligini  buzadigan ta’sirlarga  qarshilik  ko’rsatadi.  
Ekosistemada  organizmlar  qanchalik  rang-barang  bo’lsa,  oziq  to’rlari  keng 
va  turlarning  ekologik  o’rnini  bosish  imkoniyatlari  qanchalik  keng  bo’lsa  u 
shunchalik  turg’un, barqaror bo’ladi.  
Insoniyat  tomonidan  amalga  oshirilayotgan  tadbirlar  hech  qachon 
biosferaning  o’z-o’zini  tiklash  qobiliyati  o’rnini  bosolmaydi.  Faqatgina  tabiiy 
holida  saqlanib  qolgan  biota  biosferaning  barqaror  muvozanatini  tiklab  turishi 

---

mumkin.  Insoniyatning  bosh  vazifasi  atrof-muhit  ifloslanishlarining  oldini 
olishgina  emas,  balki  tabiiy  biotani  saqlab  qolish  bo’lishi  kerak.  Buning  uchun 
tabiiy  biota  va  ochiq  okean    biotasini  o’zlashtirishni  to’xtatish,  shuningdek, 
o’zlashtirilgan  quruqlikdagi  tabiiy  biotani tiklash  lozimdir. 
Tabiiy  muhit  holatining  inson  ta’sirida  o’zgarishi,  jonli  va  jonsiz 
komponentlarga  kuchli  antropogen  ta’sir  ekologik  muammolarni  keltirib 
chiqaradi.  Inson  xo’jalik  faoliyatining  tabiat  qonunlariga  mos  kelmasligi, 
biosferaning  insonga  aks  ta’siri  ekologik  muammolar  kelib  chiqishining  asosiy 
sababchisi  hisoblanadi.  Mahalliy,  milliy,  regional  va  global  miqyosdagi  eko ogik 
muammolarni  ajratish  mumkin. 
Tabiiy  resurslardan  noto’g’ri  foydalanish,  atrof  muhitning  ifloslanishi, 
ekosistemalarga  me’yoridan  ortiqcha  bosim  oqibatida  ekologik  muammolarning 
keskinlashuvi,  mahalliy,  milliy,  regional  va  global  ekologik  xalokatga  olib  kelishi 
muqarrardir.