Государственная инспекция по надзору за безопасным ведением работ

6. Кон зарблари бўйича хавфли бўлган қатламларда (жинсларда) портлатиш 
ишларини олиб боришнинг хусусиятлари
§ 289. Қатлам участкалари зарб хавфи бўлмаган ҳолатда камуфлет портлатиш йўли билан 
қуйидаги кетма-кетликка риоя қилинган ҳолда бажарилиши керак: 
-
маҳаллий портлатишларда чекка қисмларнинг зарб хавфини баҳолаш; 
- камуфлет портлатишнинг кўрсаткичларини (шпурлар узунлигини, заряд массасини, 
шпурлар орасидаги масофаларни) аниқлаш; 
- камуфлет портлатишнинг самарадорлигини аниқлаш. 
Кўмир шахтасидаги бундай ишлар “Саноатконтехназорат” ДИ органи билан келишувга 
кўра корхона раҳбари томонидан тасдиқланган “Кон зарблари бўйича хавфли бўлган қатламлар 
ўзлаштириладиган шахталарда портлатиш ишларини олиб бориш бўйича йўриқнома”га мувофиқ 
амалга оширилиши керак.
§ 290. Камуфлет портлатишни корхона (шахта) раҳбари томонидан тасдиқланган махсус 
лойиҳа бўйича ўтказиш зарур. 
§ 291. Зарб бўйича хавфли кўмир қатламларидаги маъдан олиш ва тайёрлов забойларида 
портлатиш ишларини бажаришдан олдин, целикларни ишлашда одамлар портлатиш жойидан 
камида 200 м узоқ хавфсиз жойга кеткизилиши ва тоза ҳавода туришлари керак.
§ 292. Учрашувчи забойлар билан иншоотлар ўтказишда, улар орасида 15 м масофа 
қолиши билан, портлатиш ишлари фақат забойларни бирида ўтказилиши, бошқа забой 
қолдирилиши керак. 

---

55 
§ 293. Узунлиги 10 м гача бўлган қудуқларда камуфлет портлатишда ички тиқинлашнинг 
узунлиги лойиҳа билан аниқланиши ва камида қудуқ чуқурлигини ярмини ташкил этиши керак. 
Узунлиги 10 м ортиқ бўлган қудуқларда ички тиқинлашнинг узунлиги камида 5 м бўлиши керак. 
Гидротиқинлашдан, шу жумладан сувли полиэтилен ампуладан фойдаланганда ҳам, 
шпурлар оғиз томонидан тупроқ тиқин билан камида 1 м масофага тўлдирилиши керак.
§ 294. Жинсларни зарб бўйича хавфи I-II тоифали бўлса, маъдан олиш ва тайёрлов 
иншоотларида кўмир ёки жинсни майдалаб уриб тушириш бўйича портлатиш ишларини участка 
зарб хавфи бўлмаган ҳолатга келтирилганидан кейин бажаришга йўл қўйилади.