M. A. Xujamberdiyev

 
O‘PKA-YURAK YETISHMOVCHILIGI 
29-masala.
50 yoshli bemor D. sal xarakat qilganida kuchayuvchi hansirashdan, 
oyoqlarida shish paydo bo‘lganidan shikoyat qildi. 10 yildan beri surunkali bronxit bilan 
og‘riydi, kasallik tez-tez qaytalanib turadi. Oxirgi besh yil ichida xansirash kuchaygan. Keyingi 
paytlarda boshi og‘riydi va tez charchab qolishlik bezovta qiladi. Obyektiv tekshirilganda yuzlari 

---

kukargan, bo‘yin venalari bo‘rtib chiqqan, yo‘g‘onlashgan, nafas chiqarganda bo‘yin venalari 
yanada yo‘g‘onlashadi, ko‘z shox pardasiga qon quyilgan. O‘pkaning ikkala tomonida yakka-
yakka holda quruq va nam xirillashlar eshitiladi. Yurak tonlari past, ritmik, yurak qisqarishlari 
soni minutiga 110 marta, o‘pka artediyasida II ton kuchaygan (aksenti) ligi eshitiladi. Qondagi 
eritrotsitlar soni 6 mln ga, gematokrit 65/35 ga teng. Venasiga 0,05% li strofantindan 0,5 ml, 
2,4% li eufillindan 10 ml dan yuborilyapti, oz miqdorda gipotiazid (50 mg dan 2 maxal) berib 
davolanmoqda. 
Kursatilgan 
davolash 
choralariga 
qaramay, 
yurak 
yetishmovchiligi 
kuchaymoqda. 
1. Davolashga qanday uzgartiщlar kiritish kerak? 
a) antibiotiklar bilan davolash kerak; 
b) yurak glikozidlari miqdorini oshirish zarur. 
v) siydik haydovchi dorilar miqdorini oshirish kerak; 
g) ozroq reopoliglyukin kuyish kerak; 
d) qon chikarib tashlanib, keyin reopoliglyukin quyish kerak; 
2. Qanday davolash usulini qo‘llash kerak?
30-masala.
Kasalxonaga 60 yoshli bemor surunkali bronxit, o‘pka emfizemasi, o‘pka-
yurak yetishmovchiligi, yurakning ishemik kasalligi, infarktdan keyingi kardioskleroz, III-
funksional stenokardiya, kon aylanishi yetishmovchiligining II «b» boskichi tashxisi bilan 
kasalxonaga keltirilgan. Eufillin, strofantin, anaprilin, siydik haydovchi dorilar tayinlanganligiga 
qaramay, bir necha kundan keyin ahvoli og‘irlashgan, balg‘am ajralishi qiyinlashgan, ko‘krak 
kafasi orkasida og‘riq paydo bo‘lgan, nitroglitserindan og‘riq qolmagan, hansirash kuchaygan, 
oyoklarida shish paydo bo‘lgan. Ob’yektiv tekshirilganda ko‘karish alomati kuzatilgan, 
diffuziyali, kuruq hushtakli xirillash eshitilgan, yurak tonlari (ohanglari) susaygan, ritmik, o‘pka 
arteriyasida II ton kuchayganligi (aksenti) eshitilgan. Yurak qiskarishlari soni minutiga 96 marta, 
EKG uzgarishsiz. Ko‘krak qafasi rentgen qilinganda o‘pka surati dag‘allashgan, kuchaygan va 
o‘pka arteriyasi yoyi kengayganligi aniqlangan. Qon analizi uzgarishsiz. 
1. Bemorning ahvoli og‘irlashishiga va yurak faoliyati yetishmovchiligiga nima sababchi 
bo‘lgan? 
a) miokard infarkta; 
b) O‘pka arteriyasi tromboemboliyasi; 
v) β-blokatorlar ta’sirida bronxlarning beqilib qolishi; 
g) bronx-o‘pka infeksiyasi; 
d) yurak glikozidlarining zararli ta’siri.
2. Qanday yordamchi usullar bilan aytilgan fikrlaringizni tasdiklaysiz?