Аграр тармоқ иқтисодий салоҳиятини оширишда институционал ислоҳотлар ва

 
148 
ўз иштирокчиларининг ихтиёрийлигига асосланади ва юридик шахс ташкил 
этган ёки ташкил этмаган ҳолда амалга оширилиши мумкин. Юридик шахс 
ташкил этган ҳолда амалга ошириладиган оилавий тадбиркорликнинг 
ташкилий-ҳуқуқий шакли оилавий корхонадир.
Расмий маълумотларга кўра, 2019 йил давомида республикамизда 96,7 
мингдан ортиқ корхона ва ташкилотлар янги ташкил этилиб, уларнинг 13,6 
фоизи (13,2 мингта) оилавий корхоналар ҳиссасига тўғри келмоқда. 
Шунингдек, 2020-йилнинг 1-январ ҳолатига 419490 та рўйхатдан ўтган 
тадбиркорлик субъектларининг 28695 таси (6,8%) оилавий корхоналардир. 
Бу кўрсаткич ўтган йилнинг шу даврига нисбатан олганда 12,5 мингтага ёки 
1,8 мартага ошганлигини кўриш мумкин. 2020-йил 1-январ ҳолатига 337,1 
мингта тижорат шаклидаги корхоналар ва ташкилотлар фаолият кўрсатаётган 
бўлиб, шундан оилавий корхоналар - 27,5 мингтани ташкил этган ва 
уларнинг сони ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 12,0 мингтага ёки 1,8 
мартага ошган (1-расм). 
1-расм. Оилавий корхоналар сони, бирликда 
 
Иқтисодий фаолият турлари бўйича таҳлил шуни кўрсатмоқдаки, 2020 
йил давомида қишлоқ, ўрмон ва балиқ хўжалиги соҳасида 7516 та янги 
корхона ва ташкилотлар (фермер ва деҳқон хўжаликларидан ташқари) 
ташкил этилган, рўйхатдан 31731 таси ўтган ва 2021 йил 1 январ ҳолатига 
фаолият кўрсатаётган корхона ва ташкилотлар 29379 бирликни ташкил этган 
(2-расм).
 
Оилавий тадбиркорликнинг ривожланишини таъминловчи асосий 
омиллардан 
- 
қишлоқ 
хўжалигида 
оилавий 
бизнеснинг 
ўрнини 
мустаҳкамловчи фермер ва деҳқон хўжаликларидир. Бугунги кунда 
чорвачилик маҳсулотларини етиштиришнинг энг катта ҳажми (91,4%) деҳқон 
хўжаликларида қайд этилганлигини таъкидлаш лозим. Деҳқон (шахсий 
ёрдамчи) хўжаликларининг ўзига хос муҳим хусусиятлари шулардан 
иборатки, уларнинг фаолияти шахсий истеъмол асосида ташкил этилади, 
улар тадбиркорлик субъекти бўлгани ҳолда хўжаликни оилавий тарзда 

---