“ИҚтисодиёт” кафедраси

 
Саволлар 
 
1. Талаб жадвали ва талаб эгри чизиғи нима ва улар қандай боғлиқ?. 
Javob: Iqtisodchilar talab va taklif modelidan raqobatdosh bozorni tahlil qilish
uchun foydalanishadi. Raqobatdosh bozorda ko`plab sotuvchilar va xaridorlar
bo`ladi, ularning har birida biroz bo`lsa ham bozor narxiga ta’sir etish imkoniyati
bo`ladi. Talab egri chizig’i narxga bog’liq bo`lgan talab miqdorini ifodalaydi. Talab
qonuniga ko`ra tovarlar narxi tushsa, talab miqdori o`sadi. Shu sababli talab egri
chizig’i pastga qarab egiladi. 
2. Истеъмолчии таъбининг ўзгариши талаб эгри чизиғининг ҳаракатига 
қандай таъсир кўрсатади? Нархнинг ўзгариши талаб эгри чизиғига қандай 
таъсиркўрсатади?
Javob: Iste’molchining qancha xarid qilish qarori uning daromadi, o`rin bosuvchi 
va to`ldiruvchi tovarlar narxi, ta’bi, kutilayotgan tovar va sotuvchilar soniga 
bog’liq. Agar bu omillardan birortasi o`zgarsa, talab egri chizig’i o`zgaradi. 

---

IV МАВЗУ. ТАЛАБ ВА ТАКЛИФ ЭЛАСТИКЛИГИ 
 
1-масала 
Китобнинг нархи 50% га ўсган ҳолда, унга талаб 30% га қисқарса, 
эластиклик коэффицентини топинг. 
E
d
=∆Q/∆P=30/50=0.6
E<0.6 Javob: elastiklik emas.
 
 
Саволлар 
 
1. Талабнинг нарх бўйича эластиклиги ва даромад бўйича эластиклигига 
таъриф беринг 
Javob: Talabning narx elastikligi narxdagi o`zgarishga nisbatan qancha talab
bo`lishini hisoblaydi. Talab ko`proq elastik bo`ladi agar o`rnini bosuvchi
tovarlar mavjud bo`lsa, agar tovar zaruriyatdan ko`ra ortiqroq bo`lsa, agar
bozor tor doirada bo`lsa yoki xaridorlarda narxning o`zgarishiga munosabati
sekin bo`lsa. Talabning narx elastikligi talabning foizdagi o`zgarishini narxning 
foizdagi o`zgarishiga nisbati tarzida hisoblanadi. Agar talab narxga nisbatan 
kamroq o`zgarsa, unda elastiklik 1 dan kichik bo`ladi, ya’ni talab elastik emas 
desa ham bo`ladi. Agar aks holat bo`lsa, elastiklik 1 dan yuqori va talab elastik
hisoblanadi. Daromadlar elastikligi iste’molchilar daromadi o`zgarganda
qancha talab bo`lganligini ko`rsatadi. Talabning narxlar kesishuvi elastikligi
bir Tovar narxining o`zgarishiga boshqa bir Tovarga bo`lgan talab sonini
ko`rsatadi.