Dusova hilola botir qizi tarjimada metonimiya

quloq bering
, so’ngra bir gap bo’lar (A.Q) 
2) Narsa, hodisa yoki kishilarga xos xususiyatlar o’sha narsaning yoki 
kishilarning nomiga o’tkaziladi: Pakana xuddi xech nima bo’lmaganday “miyg’ida 
kulib turardi (Mushtum).” Tantanali majlis zalida ”a’lo”, “yaxshi” qator o’tirdi. 
(S.J) 
3) Bo’lakning butunga yoki butunning bo’lakka munosabatiga misol qilib, 
quyidagilarni keltirish mumkin: Nikolay zamonida 
ostonam tuyoq ko’rmagan
(O.) 
4) Ma’lum narsa bilan uning nomi o’rtasidagi munosabat asosida 
metonimiyaning yana bir turi vujudga keladi: 
“Majlisga butun 
qishloq
keldi”. “
Auditoriya
kuldi”. Keltirilgan misoldagi 
“qishloq” so’zi qishloqda yashovchi aholi ma’nosini ifodalagan; “auditoriya” so’zi 
esa (yig’ilishga), ma’ruzaga kelga talabalarni bildiradi. 
5) Ba’zan esa muallifning ismi uning asari o’rnida qo’llaniladi. 
Fuzuliyni
oldim 
qo’limga, Majnun bo’lib yig’lab qichqirdim (H.O.). “Ba’zan Shekspirni tushunish 
qiyin “. Navoiy “
Qush tili
” ustida to’lg’in zaqvq bilan ishladi (O,). 
Bu tasnif cheklangan emas, uni davom ettirish mumkin, chunki metonimiyaning 
boshqa turlari mavjud . 
Metanimiya istoriyadan yetarlicha ajralib turishini bilmoq lozim. Birichidan,
istoriyani doimo o’xshatish yordamida o’zgartirib ifodalashimiz mumkin, 
metanimiya bilan esa bunday qilib bo’lmaydi.Bundan tashqari, ko’pinch 
metanimiya tabiatini ochish, tushunib yeyish uchun ma’lum bir matn zarur, istoriya 
uchun esa ma’lum matnni bo’lishi shart emas.Eskirgan, odatiy qo’llanuvchi 

---

- 22 - 
22 
metanimiyalarni tushunishda matn kerak bo’lmaydi. Quyidagi misollardan buni 
ko’rish mumkin: 
Qo’shiq kuylar qizaloq, 
Tinglar uni 
dala, bog’
. 
 
Meni og’ir ishga qo’ying, iltimos qilaman. El qatori ishlab ter to’kay (S.A.). 
Eskirgan metanimiyalarning ko’pchiligi frazeologiyadan joy olgan. Metanimiya 
xuddi istoriya singari voqealik dallillarni obrazli ifoda etish maqsadida 
qo’llqniladi. U muallif bayon etilayotgan voqealikkaqaratilgan mulohazalarni 
ochib berishi mumkin. Biror belgi yoki hodisaning bo’rttirilgan, umumlashtirilgan 
bir xususiyati, shu narsa boshqa narsa bilan taqqoslagan vaqtda, o’sha boshqa narsa 
haqida ham ma’lumot beradi.