Geografiya fanidan bosqichli imtihon materiallari va ularning javoblari

 
2. «Eksklav» va «Irrigatsiya mashinasozligi» atamalarining mazmun-mohiyatini tushuntiring. 
a) 
Eksklav
— suveren mustaqillikka ega boʻlmagan, atrofi boshqa bir va bir nechta davlat bilan oʻralgan 
hudud. 
 
Eksklav
("tashqi" va "kalit") - bu davlat yoki hududning geografik jihatdan asosiy qismidan chet el 
hududini (bir yoki bir nechta davlatlarning) o'rab olish orqali ajratilgan qismi. Ko'pgina eksklavlar ham 
anklavlardir, lekin bu shart emas; Bir eksklav bir nechta shtatlar bilan o'ralgan bo'lishi mumkin. 
Ozarbayjonning Naxchivan anklavini anklav hisoblanmaydigan (Armaniston, Turkiya va Eron bilan 
chegaradosh) anklavga misol qilib keltirish mumkin. 
b) 
Irrigatsiya mashinasozligi
– suv omborlari, kanallar qurilishi, va ularni loyqadan tozalashda, suvni 
yuqoriga koʻtarishda, umuman, irrigatsiyada qoʻllaniladigan mashinalar ishlab chiqaruvchi tarmoq. 
Irrigatsiya (lotincha irrigatsio – sug`orish), sug`orish – q`urg`oqchil yerlarga suv keltirish, dalalarni 
sug`orish, tuproqning o`simlik ildizlari oziqlanadigan qatlamida suv zahirasini rostlash. Melioratsiya 
turlaridan biri. Irrigatsiya – faqat sug`orish bilan bog`liq bo`lgan tadbirlar (kanal, suv ombori, gidrouzel, 
nasos stansiyasi, kariz, zovur va h.k.) 
 
3. Jahonning siyosiy xaritasidan birdaniga 3 ta okeanga chiqishga ega bo’lgan davlatlarni 
ko’rsating. Ulardan qaysi birining poytaxti ekvatorga eng yaqin joylashgan? Bu shaharning 
geografik koordinatalarini aniqlang. 
Birdaniga 3 ta okeanga chiqishga ega bo’lgan davlatlar – Kanada, AQSH, Rossiya. 
Kanada poytaxti – Ottava shahri. 
AQSH poytaxti – Vashington shahri. 
Rossiya poytaxti – Moskva shahri. 
Ottava shahrining geografik koordinatasi. 
a)
45
o
(45.42) shimoliy kenglik. 
b)
76
o
(75.70) g’arbiy uzoqlik. 
Vashington shahrining geografik koordinatasi. 
a)
39
o
(38.91) shimoliy kenglik. 
b)
77
o
(77.04) g’arbiy uzoqlik. 
Moskva shahrining geografik koordinatasi. 
a)
56
o
(55.76) shimoliy kenglik. 
b)
38
o
(37.62) sharqiy uzoqlik. 

---

Yuqoridagi ma’lumotlardan ko’rinib turganidek ekvatorga nisbatan eng yaqin joylashgan shahar bu 
Vashington shahri.