Исо жабборов буюк хоразмшоҳлар

чулғанган ш ахе си ф ат и да н ам оён бўлади . Зардуш тий -
л и к анъанасига б и н о а н у н и н г ҳаёт даври эрам издан ав-
валги VII аср охи р и — VI аср бош лари га тўғри келади.
А м м о мазкур таълимотдаги ғоялар у зо қ даврлар ш аклла-
н и б к елиш и ш убҳаси з. Б ир к>атор оли м л ар н и н г ф и к р и ­
ча, Зардуш т ўз тарғи боти н и У рта О си ёдаёқ бош лаган ва
лек и н бош қ а пайғам барлар си нгари у ҳам ўз ватанида
м уваф ф ақ ият қ озон м агач б у ер н и тарк этиш га м аж бур
бўлган. Т арихчи И . М . Д ъ я к ов н и н г ёзи ш и га кўра, Зар-
душ узоқ саргардонликдан кейин Д рангиё (ҳозирги Э рон
би л ан А ф ғон и стон чегарасидаги) ўлкасига б о р и б , ун и н г
қ ок и м и (к а в и ) В и ш тасп а ҳ у зу р и д а н п а н о ҳ т о п г а н .
М аҳаллий ҳоким янги ди н и й таълимотни тарғиб қилиш -
д а пайғам барга ёрдам берган.
З а р д у ш т и й л и к таъ л и м оти д а и н с о н м у ам м оси ва
м авқеи ун и н г эзгул и к ва ёвузликка бўлган м уносабати
би лан ўлчанган. Эзгулик кучларининг узи л-к еси л ғалаба-
с и Зардуш тдан уч м инг йил кейин, ун и н г қўлда сақланган
уруғи дан п ай до бўлган хал ос к ор — С аош ян та келгандан
сў н г н ам оён бўлади (б у ғоя к ейи н чали к ж аҳон ва бош қ а
ди н лар га ўтган). И н с о н н и н г а со с и й бурчи оди л л и к тур ­
м уш тарзи «эзгу ф и к р », «эзгу сўз», «эзгу иш» орқали
ёвузликка қарш и кураш воситалари бўли ш и зарур. Э н г
м уҳим кураш воси талари дан би ри м одди й бой ли к ларн и
к ўпай тири ш , ф ар овон турм уш яратиш дан и борат. А в ес­
т о п ан теон и га кирган э н г ҳурматли худолардан Қ уёш ва
нур худоси М итра ў з об р а зи д а матриархат даврига о ид
бел ги л ар н и и ф одал ов ч и ҳ о си л д о р л и к ва сув худоси