B. S. Sayfullayev, V. K. Rustamov madaniy tadbirlarni tashkil etish

va san’at muassasalarini tashkil etish va boshqarish bo‘ limi
talabalari, ya’ni boMajak madaniy tadbirlar tashkilotchilaridan
aktyorlik mahorati va rejissurani toMiq o‘zIashtirishlari talab etiladi.
Havaskorlik darajasidagi «aktyorlik» (bunday iborani ishlatish
yoki ishlatmaslik to‘g'risida o ‘ylab ko‘rish kerak) -tadbiming
badiiy saviyasini tushirib yuboradi, ko‘pincha «bachkanagar-
cbilik»ka olib keladi, tomoshabinlarni «ensasini qotiradi» . Masalan,
Amir Temur hayotiga bagMshlangan tadbirda Amir Temur roli
ijrochisi sahnada aktyorlikning barcha talablarini bajara olmasa,
ko'zlangan maqsadga erishishga ko‘zi yetmasa, uning sahnaga
chiqmagani ma'qul. Sahnaga chiqqan har bir qahramon bir timsol
sifatida, aytilgan har bir so‘z esa tarbiyaviy da’vat sifatida namoyon
bo‘lishi lozim, ya’ni aktyor-«timsol sifatida obraz qiyofasida
qahramonning munosabatlari bilan yashaydi, uning fikri va maqsadi
bilan harakat qiladi».34
Shuning uchun ham sahnaga faqat tayyor boMgan «mahsulot-
Iar»nigina chiqarish maqsadga muvofiqdir. Bu bilan tayyor
bo‘lmasa ishlamay qo‘ya qolish kerak, degan fikrga kelmaslik
kerak, aksincha, uni tayyorlash uchun tinimsiz mehnat qilish orqali
muvaffaqiyatga erishishligini uqtirish lozim. Aktyorlik san’atida -
«mahorat» tushuncbasi katta ahamiyatga ega. Mahoratli aktyorlar
hamisha sahnaning ko‘rki bo‘lib kelganlar, aynan, o ‘sha mahorat
sababli tomoshabinga ta’sir ko'rsatganlar. Mahorat - bu layoqatlilik
va qobiliyatlilikni eng yuqori va oliy cho'qqisidir. Shuning uchun
ham mahorat — mehnatsevarlik natijasi bo‘lib, mehnat tufayligina
vujudga keladi va rivojlanadi. Haqiqatda ham fiziologik layoqatlilik
bo‘lsa-yu, lekin mehnatsevarlik, qat’iyat, matonatlilik bo'lmasa, u
u
Mahmudov’ X, M ahmudova X . Rcjissura asoslari. T. O 'D SI bosmaxonasi. 2008 y.
112

---