10
Plezioxron raqamli ierarxiya 80-yillarning boshida tarkib topgan
tezliklarning uch standartini oʼz ichiga oladi. Shimoliy Аmerika standarti deb
ataluvchi birinchi standartda (АQSh va Kanadada qabul qilingan) BRO birlamchi
raqamli oqim (yoki DS1-Digital Signal of Level 1) tezligi 24 DSO (АRK) ning
tezligiga mos boʼlgan 1544 kbit/s ga teng qilib tanlangan.
Yaponiyada qabul
qilingan ikkinchi standartda birlamchi raqamli oqimning Shimoliy Аmerika
standarti, yaʼni DS1 dagi tezlikdan foydalanilgan. Yevropa va Janubiy Аmerikada
qabul qilingan uchinchi standartda BRO birlamchi raqamli oqim tezligi 2048 kbit/s
ga teng qilib tanlangan. Bunday tezlik 32 АRK ning tezligiga toʼgʼri keladi.
Аmalda 30 АRK plyus uzatish tezligi 64 kbit/s ga teng boʼlgan ikkita
sinxronizatsiyalash va boshqarish kanalidan foydalaniladi.PRI
ning birinchi
standarti 1544 (yoki DS1)-6 312(yoki DS2)-44 736 (yoki DS3) -274 176 (yoki
DS4) kbit/c (yaxlitlagan holda: 1,5-6-45-274 Mbit/s) tezliklarning ierarxik ketma-
ketligini oʼz ichiga oladi. Bunday ketma-ketlik quyidagi mulьtipleksirlash
koeffitsientlari qatori: DSO ning 24 signalidan DS1 signalini shakllantirish uchun
n=24ga, DS1 ning 4 signalidan DS2 signalini shakllantirish uchun m=4ga, DS2
ning 7 signalidan DS3 signalini shakllantirish uchun I=7ga va DS3 ning 6
signalidan DS4 signalini shakllantirish uchun k=6ga toʼgʼri keladi. PRI ning ushbu
standarti DSO (yoki АRK) ning 24,96,672 va 4032 kanalini tashkil qilishga imkon
beradi.DS1-DS2-DS3-DS4 satxli raqamli signallarni odatda tegishli ravishda
birlamchi raqamli kanal (oqim)-BRK(O), ikkilamchi raqamli kanal (oqim)-
IRK(O), uchlamchi raqamli kanal (oqim)-URK(O) va toʼrtlamchi
raqamli kanal
(oqim)-TRK(O) deyiladi. PRI ning ikkinchi standarti 1 544 kbit/s tezlikka ega
boʼlib, u 1 544 (yoki DS1)-6 312 (yoki DS2)-32 064 (yoki DSJ3)-97 728 (yoki
DSJ4) kbit/s ketma-ketligini (1,5-6-32-98 Mbit/s taqribiy kattaliklar qatorini)
tashkil qiladi. Ushbu standart uchun mulьtipleksirlash koeffitsientlari tegishli
ravishda n=24, m=4, I=5, k=3 ga teng. Bu ierarxiya DSO (yoki АRK) ning 24, 96,
480 va 1440 kanallarini tashkil qilishga imkon beradi. Bu yerda DSJ3 va DSJ4
signallarini 3 va 4 satxli yapon PRI ning raqamli kanallari (yoki oqimlari)
deyiladi.PRI ning uchinchi standarti 2 048 kbit/s tezlikka ega boʼlib, u 2 048 (yoki
11
Ye1: birlamchi raqamli kanal-oqim)-8448 (yoki Ye2:
ikkilamchi raqamli kanal-
oqim)-34368 (yoki Ye3: uchlamchi raqamli kanal-oqim)-139264 (yoki Ye4:
toʼrtlamchi raqamli kanal-oqim)-564992 (yoki Ye5: beshlamchi raqamli kanal-
oqim) kbit/s ketma-ketligini yoki 2-8-34-140-565 Mbit/s taqribiy ketma-ketligini
hosil qiladi, bu n=30, m=I=k=4 ga teng mulьtipleksirlash koeffitsientlariga toʼgʼri
keladi. Ushbu standart tegishli ravishda 30, 120, 480, 1920 va 7680 АRKni
uzatishga
imkon beradi, ular odatda IKM-30, IKM-120, IKM-480 va IKM-1920
raqamli uzatish tizimlari nomi bilan ataladilar Turli standartdagi PRI raqamli
oqimlarni multipleksirlash sxemasi 2-rasmda ifodalangan
2-rasm. PRI ning SHimoliy Amerika (SHAC), Yaponiya (YC) va Yevropa (YC)
standartlaridagi multipleksorlash (-) va kross-multipleksirlash (---)
sxemasi
PRI ning uchta turli standartlarining parallel ravishda rivojlanishi jahon boʼylab
ulkan telekommunikatsiya tarmoqlarining rivojlanishini toʼxtatib turganligi uchun,
telekommunikatsiyalar boʼyicha Xalqaro elektr aloqa ittifoqi XTI tomonidan ularni
bir xillashtirishga va imkon qadar birlashtirishga oid qadamlar qoʼyildi. Natijada
shunday standart ishlab chiqildiki, unga koʼra: birinchidan, IKM va kanallarni vaqt
boʼyicha ajratish asosida raqamli uzatish tizimlarini tashkil qilishda asosiy standart
sifatida PRI birinchi standarti (DS1-DS2-DS3) ning uchta birinchi satxlari,
12
ikkinchi standarti (DS1-DS2-DSJ3-DSJ4) ning toʼrtta satxlari va uchinchi standarti
(E1-E2-E3-E4) ning toʼrtta satxlari standartlangan
va standartlarning kross-
multipleksirlash, masalan, uchinchi standartdan birinchi standartga (birinchidan
ikkinchi sathga) va aksincha (uchinchidan toʼrtinchi satxga) kross-multipleksirlash
sxemasi 1-rasmda koʼrsatilgan (multipleksorlash koeffitsientlari uzatish tezliklarini
taqdim etuvchi bloklarning aloqa liniyalarida koʼrsatilgan);ikkinchidan, ikkinchi
standartda 32 064...97 728 kbit/s (yaxlitlangan holda 32...98 Mbit/s) tarmogʼi,
yaʼni birinchi standartdagi DS3 va uchinchi standartdagi E4 satxlariga parallel
boʼlgan DSJ3 va DSJ4 satxlari saqlangan boʼladi. DSJ3 satx E3
satxga mos
boʼladi, bu esa ikkinchi satxdan uchinchi satxga kross-multipleksirlashni
osonlashtiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
