T. C. NevşEHİr haci bektaş veli ÜNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ

1.4.3.2.2.2. Coğrafi Yapısal İşsizlik 
Bir ekonomide iş arayan kimsenin yaşadığı yerde sahip olduğu meslek dalında 
herhangi bir iş bulamaması durumunu ifade eden işsizlik çeşidine coğrafi işsizlik 
denmektedir. Genelde coğrafi işsizlik göçe neden olmaktadır. Coğrafi faktörlerden 
ötürü ortaya çıkan yapısal işsizlik türünde iş arayan kimselerin kilometrelerce uzakta 
bulunan açık işler hakkında bilgi sahibi olmadığı düşünülmektedir. Göçün maddi ve 
manevi açıdan maliyeti bulunmaktadır. Göç etmeden ortaya çıkabilecek parasal 
maliyetlerin yanında, uzak bölgelere göç etmenin yakın çevreye uzak kalma gibi bir 
takım manevi sorunlar ortaya çıkmaktadır (Biçerli, 2009: 450). 
Bazı ekonomiler emek arzı üzerinde etki bırakabilmek için coğrafi alışkanlıkları 
finanse etmektedirler. Bu amaç doğrultusunda siyasi otoriteler iş bulabilmek için 
konumunu değiştiren kimselerin göç maliyetlerini karşıladıkları görülmektedir
(Tokol, 2000: 109). Ancak çarpık kentleşmeye neden olmamak için göç hususunda 
siyasi otoritelerin tutarlı ve etkin bir politikası olması gerekmektedir. 

---

19 
Sonuç olarak, coğrafi yapısal işsizliğin düşürülebilmesi için ekonominin hangi 
bölgelerine hangi yatırımların yapılması gerektiği tespit edilmesi gerekmektedir. Bu 
bağlam coğrafi farklılıkları bertaraf edecek yatırımların yapılması teşvik edilmesi 
gerekmektedir. 
1.4.3.2.3. Teknolojik İşsizlik 
Dünyamız her geçen gün gelişmekte ve değişmektedir. Bu gelişmelerin kuşkusuz en 
önemlisi teknolojik ilerlemelerdir. Teknolojik ilerlemelerden etkilenmeyen sektör 
yoktur. Çünkü her işletme üretim kapasitesini artırıp karını maksimize etme çabası 
ve çalışması içindedir. Teknolojik makineler işletmelerin üretim kapasitesini hem 
artırmakta hem de zaman tasarrufu sağlamaktadır. Bu sebeplerden dolayı işletmeler 
teknolojiyle üretimlerini ve hizmetlerini yenilemekte ve geliştirmektedirler. Fakat 
teknolojik gelişmeler insan gücünün yerine geçmekte ve neticesinde de bazı kişilerin 
işten çıkarılmasına sebep olmaktadır. İşte teknoloji sebebiyle oluşan bu işsizlik 
durumuna teknolojik işsizlik denir. Karl Marx teknolojik işsizliğin devamlı olduğunu 
ve emeğin yerini aldığını iddia etmektedir. Fakat bu konu üzerine çalışmaları olan 
bazı bilim adamları da teknolojinin kısa vadede işsizliğe yol açtığını kabul etmekte 
ancak uzun vadede yeni iş kollarına sebep olacağından dolayı kısa vadede oluşacak 
işsizliğin uzun vadede oluşacak istihdam alanlarıyla ortadan kaldırılacağını 
söylemektedirler (Zaim, 1997: 52). 
Sanayileşmiş ekonomilerde daha çok sanayi dallarında, gelişmekte olan 
ekonomilerde ise daha çok tarım alanında etkisini gösteren bu durum, özellikle 
küçük sanat dalları ve zanaat biçiminde mesleklerde aleyhte bir rekabet durumu 
doğurabildiği düşünülmektedir. 
Teknolojide meydana gelen değişim ve gelişmeler işverenlerin maliyetlerini 
düşürdüğü gibi, sendikal faaliyetlerin de sosyal tarafların karşılaşma oranını minimal 
düzeye indirgemektedir. Bu durumun yanı sıra gizli işsizliğin de ortadan 
kaldırabilme özelliğini kendisinde barındırması açısından da işverenlerce tercih 
edilmektedir. Ancak göz önünde bulundurulması gereken önemli noktalardan biri, 
teknolojik gelişmenin ancak ekonomideki iktisadi büyüme hadlerinin sabit 

---

20 
kalmaması durumunda verimli bir gelişme olacağıdır. Aksi takdirde yani tekno-
gelişim sonucu toplum fertlerinin önemli bir bölümünün işlerini kaybetmesi veya 
işsiz kalması, bunula beraber kişilerin alım gücü ve toplam talebin düşmesi ulusal 
hasılayı ve iktisadi büyümeyi olumsuz yönde etkilemesi, teknolojik gelişmenin 
ekonomiye kazandırdıklarının daha fazlasını kaybettirmesine neden olabilecektir 
(Teber,2014: 9).