446
I. Oʻquv fanining dolzarbligi va oliy kasbiy ta’limdagi oʻrni
Oʻzbekiston Respublikasining “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”ni amalga oshirish
maqsadida tarbiyachi-pedagoglarning ijtimoiy hayotdagi roli va obroʻsini koʻtarish,
ularning kasbiy tayyorgarligini tubdan yaxshilash kasb-hunar kollejlarini isloh qilishning
bosh yoʻnalishlaridan biridir. Ushbu dastur psixik taraqqiyot qonuniyatlari, psixologiya
taraqqiyotining asosiy bosqichlari, fanning tarmoqlari, sharq mutafakkirlarining
psixologik qarashlari, fanning boshqa fanlar bilan aloqasi, fanning tamoyillari va
metodlari, vazifalari, shaxs haqida tushuncha, faoliyatning psixologik tahlili, muloqot,
psixik jarayonlar, shaxsning individual-psixologik xususiyatlari haqidagi masalalarni
qamraydi. Dasturda barcha psixologik kategoriyalar, muammolar yangi metodologik
yondashuv asosida talqin qilingan.
II
.
Oʻquv fanining maqsadi va vazifasi
“Kasb ta’limi” yoʻnalishida ta’lim olayotgan bakalavrlarga oʻqitilayotgan “Kasbiy
psixologiya” kursining asosiy maqsadi – boʻlgʻusi iqtisodchi–pedagog kasb egalari
sifatida tanlagan mutaxassisliklariga boʻlgan jamiyatning ma’naviy ehtiyojlari, turli
kasblardagi professional mehnatning mazmuni, kasbning insonga qoʻyadigan psixologik
talablari (professiogramma), kasbga nisbatan shaxsdagi psixologik imkoniyatlar
(psixogramma), mehnat sharoitlari, shaxsning qiziqish va ehtiyojlariga tanlangan
kasbning mosligi, kasbni egallashi mumkin boʻlgan oʻquv muassasasida boʻlgʻusi kasb
egasi shaxsiga qoʻyiladigan talablar, kasb etikasi, odobi, malakasi, professional
yoʻnalganlikning psixologik tabiati, turli kasbiy ixtisosliklarning xarakteri va oʻziga
xosliklari toʻgʻrisidagi bilimlarning psixologik asoslarini yetkazishdir.
“Kasbiy psixologiya” kursi oʻzining vazifasi sifatida quyidagilarni oʻz oldiga
qoʻyadi: a) bakalavrlarga oʻzlari tanlagan kasbning psixologik mohiyati hamda milliy
istiqlol gʻoyalari asosida jamiyat oldidagi ahamiyatini toʻla anglatish; b) tanlangan
kasbning professional yoʻnalish sifatidagi jamiyatda tutgan nufuzi va ahamiyatiga xolis
baho berishga oʻrgatish; v) har bir talabaning tanlangan kasb toʻgʻrisidagi tasavvurlarini
kengaytirish, boyitish, bunda psixologiya arsenalidagi ishonchli metodikalar va
testlardan foydalanishga oʻrganish; g) kasb etikasi, odobi, professional axloq
tushunchalari doirasida tanlangan kasbning murakkab qirralarini jamiyatda barqaror
boʻlgan qadriyatlar va ma’naviy mezonlar nuqtai nazaridan tahlil qilish; kasbga sadoqat
tamoyillarini belgilash; d) boʻlgʻusi iqtisodchi pedagoglarda professional yoʻnalishni
shakllantirishning psixologik hamda pedagogik texnologiyalardan boxabar qilish,
professional motivatsiya, professional maorif va konsultatsiya asoslari bilan tanishish; e)
shaxsning indvidual psixologik xususiyatlaridan kelib chiqib, oʻzini oʻzi kasbiy anglash,
kasbiy muloqotning sirlarini anglatish va shu kabilar. Kursni mutaxassislikka kirish bilan
bogʻlagan holda zamonaviy psixologiya va kasb pedagogikasiga oid bilimlar bilan
toʻldiriladi hamda amaliy jihatdan bakalavrlarda kasb haqidagi bilim, malaka va
koʻnikmalarni takomillashtirishga xizmat qiladi.
Fan boʻyicha talabalarning bilim, koʻnikma va malakalariga quyidagi talablar
qoʻyiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: