Hayot faoliyati

Stenokardiya va miokard infarktining belgilari hamda 
alomatlari 
• 
Ezilib, qisilib, zirqirab og‘rish, ko‘krakda siqilish yoki 
og‘irlashishni tuyush. Odatda, to‘sh osti og‘rig‘i ko‘krak qafasining 
o‘rtasida his qilinadi. Og‘riq yelkada, qo‘lda, bo‘yinda, 
ostki jag‘da yoki orqada ham sezilishi mumkin. 
• 
Xurujni inkor qilish mumkin. 
• 
Xurujni inkor qilish. 
• 
Nafas olishning qiyinlashishi. 
• 
Tomir urishining tezlashishi, sekinlashishi yoki bir tekis 
bo‘lmasligi. 
• 
Terining rangi o‘chishi yoki ko‘karishi. 
• 
Ko‘p terlash. 
• 
Ko‘pincha ovqat hazm bo‘lishining buzilishi deb baholanadigan 
ko‘ngil aynishi yoki qusish. 
Ko‘krakda bir xilda og‘riq turishi stenokardiya yoki miokard 

---

163 
infarktining asosiy ko‘rsatkichidir. Agar og‘riq kuchli bo‘lsa yoki 
ko‘krakdagi noxush tuyg‘u 10 minut ichida o‘tib ketmasa, 
darhol «103» ga qo‘ng‘iroq qiling-da, yurak xurujida 
ko‘rsatiladigan 
birinchi yordamni boshlab yuboring. 
Stenokardiya va miokard infarktida ko‘rsatiladigan birinchi 
yordam 
• 
Jabrlanuvchi har qanday jismoniy ishni bas qilishi kerak. 
177 
• 
Jabrlanuvchiga qulay joylashib olishda yordam bering. 
• 
Galstugini hamda kamarini bo‘shating. 
• 
Jabrlanuvchiga uning yonida bo‘lgan nitroglitserin tabletkasini 
qabul qilishda yordam bering. 
• 
Agar og‘riq o‘tib ketmasa, jabrlanuvchi 5 minutdan so‘ng 
ikkinchi nitroglitserin tabletkasini qabul qilishi kerak. 
• 
Agar og‘riq bo‘lsa, yana 5 minutdan keyin oxirgi, uchinchi 
nitroglitserin tabletkasini qabul qilishi kerak. 
• 
Ikkinchi tabletkani qabul qilgandan keyin jabrlanuvchining 
ahvoli yaxshilanmasa, tez yordam chaqirish lozim. 
• 
Agar jabrlanuvchida stenokardiya yoki miokard infarkti 
ekanlig
iga ishonchingiz komil bo‘lmasa ham tez yordam 
chaqiravering. 
Bemorning yurak xurujidan so‘ng tirik qolishi ko‘pincha 
malakali tibbiy yordam ko‘rsatilishiga bog‘liq bo‘ladi. Bemorning 
ahvoli yomonlashib, yuragi to‘xtab qolmasidan, hayallamay 
«103»ni tering. 
Jabrlanuvchiga yordam ko‘rsatayotganingizda uni 
tinchlantirib, taskin berishga harakat qiling. Shunda bemor 
xavotirga tushmay, og‘riq biroz bo‘lsa-da, yengillashadi. Tez 
yordam yetib kelguncha jabrlanuvchining ahvolini diqqat bilan 
kuzatib turing. Bemordagi hayot (tiriklik) belgilarini kuzating, 
tashqi o‘zgarishlarni e’tibordan chetda qoldirmang. Yurak 
to‘xtab qolishi ehtimoli bo‘lgani uchun yurak-o‘pka faoliyatini 
tiklash tadbirlarini o‘tkazishga shay bo‘lib turing.