Ўзбекистон республикаси вазирлар махкамаси ўзбекистон Олий ва Ўрта маҳсус таълим вазирлиги Ўзбекистон ҳАЛҚаро ислом академияси

ТФЗ ишлашини умумлаштирилган алгоритми. 
1.
Тадқиқот объектни белгилайдиган
A
i

M холат ва A
i-1

A
i 
қоидалар
тўпламини шакллантириш. 

---

28 
2.
Дастлабки (А
1
)
холатни аниқлаш, ББда унга оид шарт 
қисмида А
1
қиймати мавжуд бўлган 1-қоидани топиш ва янги A
2 
чиқариш.
3.
Хар бир навбатдаги (А
i
) холат учун шарт қисмида А
i
қиймати мавжуд бўлган (A
i

A
i+1
)
қоидани ББда топиш. 
4.
Олинадиган жорий (A
i+1
)
хулосаларни (қоидалар У ХОЛДА 
қисми қийматларини) таҳлил қилиш ва қайта ишлаш ҳамда мавжуд 
холат тўпламига янги холат сифатида (қоидалар АГАР қисми 
қийматларига) қўшиш. Яъни {A
1
,A
2
,…, A
i
, 
A
i+1
}
тўпламини
шакллантириш. 
5.
Алгоритмни 2-босқичига ўтиш. 
6.
Олинган холатлар тўплами учун хеч бўлмаса шарт қисмида 
тегишли холатни мажуд бўлган битта қоида топилгунча мазкур 
фикрлашни давом этиш. 
7.
БМдаги барча қоидаларни ва улардаги холатларни қайта 
ишлаш ва таҳлил қилиш жарённи тугатиш.
Олинган якуний қоиданинг кўриниши: АГАР А
1 
ва А
2
ва ... ва А
n-1
, У 
ХОЛДА А
n . 
Мисол. Пайдо бўлган дастлабки холат: “Ҳаракат пайтда автомобиль 
мотори ортиқча қизиб кетаяпти (холат A
1
)”.
Бу холат қандай оқибатларга олиб келиши мумкин? Улар, масалан, 
қуйидаги турдаги холатлар бўлиши мумкин: A
2 
– мотор учиб қолади; A
3 
– 
моторни тамирлаш; A
4 
– пул харажати. Оқибатларни аниқлаш учун ББда 
мавжуд бўлган, олдиндан қурилган ва мазкур холатларни ўз ичига олган учта 
қоидани кетма-кет равишда қуллаш мумкин:
1-қоида: АГАР мотор ортиқча қизиб кетган бўлса (A
1
) , У ХОЛДА у ўчиб 
кетади (A
2
) . 
2-қоида: АГАР мотор ўчиб кетса (A
2
), У ХОЛДА уни тамирлашга 
топшириш керак бўлади (A
3
). 
3-қоида: АГАР мотор тамирланса(A
3
), У ХОЛДА бу пул харажатларига 
олиб келади (A
4
) .
ТФЗ механизми қуйидаги тартибда амалга оширилади. Дастлабки A
1 
холат қиймати бўича унга оид бўлган 1-қоида топилади. Унинг бажарилиши 
навбатдаги A
2
холатни чиқишига олиб келади. Бундан кейин шарт қисмда A
2
холати мавжуд бўлган 2-қоида топилади ва A
3
қийматли холат чиқарилади. Бу 
холатга оид бўлган 3-қоида топилади ва A
4 
қийматли холат чиқарилади. Бу 
холат қийматига оид бўлган қоида ББда мавжуд эмас. Шунинг учун фикрлаш 
занжири тухтатилади. Олинган якуний қоиданинг кўриниши:АГАР А
1 
ва А
2
ва 
A
3 
, У ХОЛДА A
4 
. Охирги хулоса: “Моторни тамирлаши учун пул харажати”.