Ўзбекистон республикаси халқ таълими вазирлиги тошкент шаҳар халқ таълими ходимларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш

1.3-асосий режа: Нутқ ва нутқ маданиятини оширишда интерфаол 
усулларининг қўлланилиши. 
1.3-асосий режанинг баѐни: 
 
Интерфаол усуллар асосида ташкил этилган, яъни ҳамкорликка 
асосланган таълимда ўқувчилар ўзаро фикр алмашадилар, муомала қилиш

---

53 
малакалари ошади, ҳар бир ўқувчи ўзи, гуруҳи учун жавоб беришга ҳаракат 
қилади, ўзаро ишонч пайдо бўлади, бирдамлилик ва ҳамжиҳатлилик кучини 
ҳис қилади. 
Интерфаол усулларга асосланган таълимнинг асосий элементлари: 
1. Ўзаро ижобий боғлиқлик
. 
Болаларнинг ҳамкорликдаги фаолиятлари натижасида бир-биридан 
ѐрдам сўраш, ѐрдам бериш, ўзаро қўллаб-қувватлаш, жуфт- жуфт бўлиб ѐки 
гуруҳларда ишлаш натижасида бир-бирига боғланиш юзага келади. 
2. Масъулиятлилик. 
Тарбиячи
то
монидан берилган топшириқларни ўз вақтида бажариш, 
ўзи, шериги, гуруҳи учун жавоб бериш, вазифаларга масъулият билан 
ѐндошиш, «Бир киши ҳамма учун, ҳамма бир киши учун» масъуллик ҳиссини 
ривожлантиради. 
3. “Юзма-юз” ўтириш имкони. 
Жуфт, гуруҳ бўлиб юзма-юз, яъни бир-бирларига қараб ўтиришлари 
керак. Шу ҳолатда ўзаро фикрлашиб, баҳслашиб, қарорлар қабул қилишлари 
осонлашади, бир-бирини эшитиш, тинглаш малакалари шаклланади. «Меҳр 
кўзда» мақолининг асл моҳиятини, яъни бир-бирига меҳр-оқибатли бўлиши 
айнан ўзаро фикр алмашиш жараѐнида бир-бирининг кўзига қараб ўтириши 
билан ҳам боғлиқ бўлади.
 
4.Ижтимоий малакалар
.

Ҳамкорликдаги фаолият натижасида болалар бир-бирларининг 

қобилиятларини аниқлай бошлайдилар, яъни ким расм чиза олади, ким 
ғоялар бера олади ва ҳоказо. Бундан ташқари, болалар жуфтликда ѐки 
гуруҳда ишлаганларида бемалол гапира олиш имконига эга бўладилар Демак, 
оғзаки ва маданий нутқ ривожланяпти, худди шу вақтда қолганлар тинч 
эшитиши керак, демакки, уларда тинглай олиш малакалари шаклланяпти. 
Янги, яхши фикрлар қўллаб- қувватландими, демак шу фикр эгаларида ўзига 
ишонч пайдо бўлади.
Бугунги кунда ҳамкорликка йўналтирилган замонавий тарбиявий соат 
ўтиш усулларига интерфаол (интерактив) деган термин қўлланила 
бошланди. 
Тарбиячи тарбиявий жараѐнда шундай усуллардан фойдаланиши 
керакки, бунда болалар ўзлари учун янги маълумотлар олиб, тушуниб, 
келажакда қўллаш малакаларига эга бўлишлари керак.