Toshkent davlat yuridik instituti o. T. Xusanov

§ 2. Siyosiy partiyalarning hokimiyatni amalga oshirishdagi ishtiroki 
Siyosiy 
partiyalar 
konstitutsiyaning 
56-moddasiga 
binoan 
jamoat 
birlashmalari tizimiga kiruvchi jamoat birlashmalardan biridir. 
Konstitutsiyaning 
60-moddasida 
siyosiy 
partiyalarning 
maqomi 
konstitutssiyaviy asosda mustahkamlab qo„yilgan. Unga asosan: “Siyosiy 
partiyalar turli tabaqa va guruhlarning siyosiy irodasini ifodalaydi va o„zlarining 
demokratik yo„l bilan saylab qo„yilgan vakillari orqali davlat hokimiyatini tuzishda 
ishtirok etadi. Siyosiy partiyalar o„z faoliyatlarini moliyaviy ta'minlash manbalari 
1
Каримов И.А. Мамлакатимизда демократик ислоҳотларни янада чуқурлаштириш ва фуқаролик жамиятини 
ривожлантириш концепцияси. –Тошкент: Ўзбекистон, 2010. 42-бет.

---

231 
haqida Oliy Majlisga yoki u vakil qilgan organga belgilangan tartibda oshkora 
hisobotlar berib turadilar”. Bu moddaning mazmunidan kelib chiqsak, siyosiy 
partiyalar: 
- mamlakatdagi turli tabaqa va guruhlarning siyosiy irodasini ifodalaydi 
(demak bu siyosiy tashkilot); 
- demokratik saylovlarda ishtirok etadi; 
- demokratik saylov ntijasida turli organlarga (Oliy majlisning Qonunchilik 
palatasi, maxalliy kengashlari) saylangan vakillari orqali davlat hokimiyatlarini 
tuzishda (hukumatni) ishtirok etadi. 
Siyosiy partiyalar davlat hokimiyatini tuzishda ishtirok etar ekan o„z o„zidan 
ularning shu organlar faoliyatida ishtirok etishi, ularning faoliyatini nazorat 
qilishda ishtirok etishini vujudga keltiradi. 
Siyosiy partiya mamlakatdagi kuchli tuzulmalardan bo„lib jamiyat 
taraqqiyotiga ta'sir ko„rsatadigan kuchdir. Shuning uchun ularning faoliyatini 
moliyalashtirish ochiq, ixtiyoriy bo„lishi kerak. Siyosiy partiyalar faoliyatidan 
mamlakat dushmanlari foydalanishi, ularni noto„g„ri yo„lga boshlashi mumkin. Bu 
asosan siyosiy partiyalarning faoliyatini moliyalashtirish asosida amalga oshiriladi. 
Shuning uchun konstitutsiyada siyosiy partiyalar faoliyatini moliyalashtirish 
ahvoli, yo„llari haqida Oliy Majlisga hisob berib turish belgilangan. 
Konstitutsiya normalaridan tashqari siyosiy partichlari faoliyati haqida bir 
necha joriy qonunlar bor. Jumladan, “Siyosiy partiyalar to„g„risida”, “Siyosiy