Умумий психология ва спорт психологияси

3. Журъат ва жасорат – бу ҳам ироданинг намоѐн бўлиш шаклларидан 
бири бўлиб, у амалий фаолиятда қабул қилинган қарорнинг ўз вақтида ва чуқур 
ўйлаб қабул қилинишида ифодаланади. Бунда ҳатто таваккал ва хавф мавжуд 
бўлган ҳолларда ҳам қабул қилинган қарор учун масъулиятдан қўрқмаслик 
ҳисси алоҳида кўзга ташланади. 
Журъатли кишининг энг муҳим жиҳатлари, яъни мотивларидан бири-бу 
унинг табиатан таваккал қилишга мойиллигидир. Aлбатта, бундай 
спортчиларда ҳам баъзан ўзига ишончсизлик ва ҳатто қўрқув туйғулари бўлади, 
аммо ана шу қўрқув ва иккиланишларни ҳам енгиб, ўз олдига қўйилган 
вазифани амалга оширишга муваффақ бўла олади. 
4. Мустақиллик ва ташаббускорлик ҳам ирода намоѐн бўлишининг бир 
кўриниши бўлиб, у асосан спортчиининг шахсий ташаббускорлиги, янгиликлар 
қилишга интилиши, ижодкорликка мойиллиги билан ифодаланади. Бундай 
спортчида мақсадга эришиш йўлидаги хатти-ҳаракатларда ниҳоятда тезкор 
фикрлаш кўзга ташланади. У ташқаридан, бегона кишиларнинг берадиган 
ѐрдамига кўз тикиб ўтирмайди.Бошқаларнинг турли салбий таъсирига, 
уларнинг хатти-ҳаракатига нисбатан берилувчан эмас. 
Мустақил ва ташаббускор спортчиларнинг алоҳида яна бир хусусияти 
шундаки, улар ўз ҳаракати ва фаолиятида ҳар томонлама интеллектуал ва фаол 
бўладилар. Улар ўз фаолиятида мутлақо янгича, оригинал бўлган ғоялар, 
янгича режаларни қўллашни хуш кўрадилар. 
5. Саботлилик ва ўз-ўзини тута билиш ҳам ироданинг ўзига хос тарзда 
намоѐн бўлиш шаклларидан бири бўлиб, у спортчининг энг мураккаб, 
эмоционал қўзғалишлар пайтида ѐки руҳан тушкунлик пайтида, интенсив 
зўриқиш, чарчоқ, кутилмаган тўсиқларнинг юзага келиши, омадсизликларнинг 
рўй бериши ѐки бошқача салбий омиллар таъсири шароитида ҳам теран ақлини 
сақлаб қолиш, ўз ўй-ҳаѐл ларини, хатти-ҳаракатини бошқара олишида 
ифодаланади. 

---