kerak. U bersang yeym an, ursang o ‘laman, deganday
bir nuqtaga tikilib o ‘tirgani-o‘tirgan. Uyda y ig ‘ilib
qolgan laganlam i chorsiga tugib sotib kelmoqchi b o ‘l-
dim. Q ayerda? Kimga sotam an? 0 ‘ylanib qoldim.
X ayolim ga lop etib q o ‘shnim iz O dilxon taqsir keldi.
M enga shu odam yordam beradi.
A xir men suyukli
o ‘g ‘li
O qilxonning o ‘rto g ‘iman, qolaversa, uning
puli k o ‘p, m enga besh-o‘n so ‘m bergani bilan davlati
kam ayib qolm aydi. Katta ishonch va umid bilan uning
tum an m arkazidagi hasham dor m agaziniga kirdim.
Odilxon taqsim ing oyo g‘ida oq etik, bashang kiyinib
olgan, kim bilandir hiringlab suhbatlashardi. Gaplarini
b o ‘lgim kelm ay qo ‘limdagi tugunni yerga q o ‘ydim va
sal nariroqda poylab turaverdim .
N otanish odam chiqib
ketgach, chopib kelib Odilxon akaga salom berdim.
U kibrli sovuq bir nazar bilan m enga term ildi. Va-
johatidan dovdirab, uzuq-yuluq m aqsadim ni bayon
qildim. Uning bepisand, o ‘qrayib boqishi va yana jim -
gina ishini qilaverishidan: «Bor, boshim ni qotirma»,
qabilidagi m a’noni uqdim. K utishdan foyda y o ‘q. Di-
m og‘dor bu nusxa uchun men hech kim, gaplashish-
gayam arzim aydigan bir yalangoyoq edim. Mulzam
b o ‘lib tashqariga chiqarkanm an,
bozor ichida kichikroq
d o ‘kon borligi yodim ga tushdi. U yerda faqat xilma-xil
kulolchilik m ahsulotlari sotilardi. Tavakkal bir borib
k o ‘ray-chi. Yoshi taxm inan men bilan teng, oq-sariq,
xushbichim d o ‘ppi kiygan yigitcha savdo-sotiq qilib
otasiga yordam lashardi. Bola k o ‘zim ga ju d a tanish
k o ‘rindi. Q ayerda k o ‘rgandim -a bu chiroyli bolani. Ha,
topdim! Axir, bu H amal-ku. Q uchoqlashib k o ‘rishdik.
M aza qilib gaplashdik.
- A navi odam kim ?
- dedim yoshi qirq beshlar
atrofidagi savdo qilayotgan kishini k o ‘rsatib.
- Dadam.
Hamal xijolat tortganday yerga qaradi.
178
-T u rd im at aka ju d a yaxshi odam, - dedi va tezda
gapni boshqa tom onga burdi.
- Bergan gullarim k o ‘kardimi?
- K o'karganda qandoq, k o ‘payib ham ketdi. Hozir
rosa cham an b o ‘lib ochilgan payti.
Ham alning vaqtini olm aslik uchun tezda m aqsadga
ko‘chdim. U diqqat bilan so‘zlarim ni tingladi. Lagan-
larimni otasiga ko‘rsatib, nim alam idir tushuntirganday
b o id i.
- Qani,
bu yoqqa kel-chi, o ‘g ‘lim.
K utilm aganda Turdim at aka meni o ‘ziga chorladi.
- Bu laganlarni rostdanam o ‘zing yasaganm isan?
- Ha. U stozim posira (kulolchilikda har xumdondan
shogirdga beriladigan ulush) bergandilar, - dedim biroz
qimtinib.
- Ishlaring yom on emas. Q achon posira olsang,
tortinmay olib kelaver. 0 ‘zim sotib beram an, - dedi
yelkamga qoqib.
I - Ma, o ‘g iim . 0 ‘ttiz so ‘mga rozim isan. U q o ‘limga
pul tutqazdi.
jr - Bu k o ‘p, - dedim hayajonlanib.
. - Olaver, k o ‘p emas.
Yangi-yangi naqshlar chizib
kelaversang, narxni yana oshiramiz.
0 ‘sha paytdagi xursandchiligim ni tasvirlab berol-
mayman. Odilxon taqsim ing tund m uom alasidan ham
xafa b o ‘lmadim. Q aytanga m innatdorm an. Chunki u
men sog‘inch bilan eslab turadigan Hamalni topishim ga
sababchi b o ‘lgandi-da.
Shu kundan boshlab biz tez-tez k o ‘rishadigan, bir-
galikda m uzqaym oq, b a ’zan kabobxo‘rlik qilib tura
digan b o ‘ldik. H am alning motorli velosipedida ikki
marta cho‘m ilganiyam bordik. Birinchi marta «Riga»
rusumli bu antiqa tirilloqni
minib m aza qilar ekanm an,
ochiqko‘ngil, m e ’yoridan ortiq saxiy o ‘rto g ‘imga chin
dildan havas qildim. Uning g ‘am ginlik tark etgan
179
m a ’noli ko ‘zlarida endi sevinch porlar, qaro kunlari
ortda qolgani rost edi. Ham alning aytishicha, onasi
zolim Sobit aka bilan allaqachon ajrashib ketgan,
boshqa turm ush qurm aslikka ahd qilgan b o ‘lishiga
qaram ay, Turdim at aka ustm a-ust sovchi q o ‘yavergan.
Oxiri to g ‘asi o ‘rtaga tushib singlisining turm ushi
yaxshi
boMishiga kafillik bergach, boshqa chorasi qolmaydi.
YoMchivoy to g ‘a «kuyov»ni ju d a yaxshi bilar, aslida
bu ishni q o ‘z g ‘agan ham uning o ‘zi edi. O g ‘aynilar
harbiy xizmatni C hitada birga o ‘tashgan, shundan beri
oqibatli, qadrdon d o ‘st edilar. Xotini bem ahal qazo
qilgan Turdim at aka uch qizi bilan yolgMz qolgandi.
U uzoq-uzoq ovullarga ham idish-tovoq olib borib
sotar, m en k o ‘rgan o ‘sha xushm anzara to g ‘li
qishloqqa
y o ‘li tushganda hech ikkilanm ay oshnasining uyidan
q o ‘nim topardi. Hamal tabiatan bolalarga mehribon
b o ‘lgan yangi dadasiga tezda k o ‘nikib ketgan, uning
qizlari esa xuddi tu g ‘ishgan opa-singillariga aylangandi.
Turdim at aka xayr-ehsonni xush k o ‘radigan, hech
kim ga bildirm ay pinhona besh vaqt nam ozni kanda
qilm aydigan iym on-e’tiqodli kishilardan ekan.
Do'stlaringiz bilan baham: 
