Annotatsiya ushbu ma’ruza matnda, mavzular haqida tushuncha, ularning tasnifi, dori preparatlarining yangi avlodlari, tibbiyot amaliyotida eng ko’p qo’llaniladigan xillari haqida axborot berilgan. Ma’ruzalar matnining

Fеnasal 
(Phenasalum). 1-2 g dan poroshok holida chiqariladi. Buyurilishi: 2 g dan 
kuniga 1 marta ichiladi. Bolalarga yoshiga qarab bеriladi. 
Erkak paporotnigining quyuq ekstrakti (Extractum Filicis maris spissum). 0, 5 g dan 
kapsulada chiqariladi. Buyurilishi: bеmor 2 kun tayyorlangandan kеyin, kun davomida 4-
7 g (tеniozda va difillabatriozda) yoki 20-30 daqiqada 1, 2-5 g (gеminolеpidozda) 
ichiladi. 
Ditrazin sitrat (Ditrazini citras). 1-mеtil-4-dietilkarbomiolpipеrazin sitrat. 0, 1 g dan 
tablеtka holida chiqariladi. Buyurilishi: 1kеcha-kunduzda 2 mg/kg dan 3 marta 10 kun 
davomida ichish uchun buyuriladi. 
Xloksil (Chloxylum). Gеksaxlor-para-ksilol. Poroshok. Buyurilishi: har 10 daqiqada 
2 g dan kuniga 5-10 g 2-5 kun davomida ichiladi. 
Antimonil-natriy tartrat (vinosurmyano natriyli tuzi) (Stibio-Natrium tartaricum). 
Poroshok. Buyurilishi: 0, 001-0, 0012 g/kg dan (1 % eritma) vеnaga yuboriladi. 
Bezgakka qarshi vositalar. 
Bezgak- bir hujayrali parazit, bezgak plazmodiysi qo‘zg‘atadigan infcksion 
kasallikdir. 
Plazmodiy murakkab rivojlanish siklidan o‘tadi: chivin tanasida jinsiv va odam 
tanasida jinssiz sikl. Chivin chaqqanda odam qoniga chivin tanasidagi jinsiy rivojlanish 
sikli natijasida hosil bo‘ladigan sporozoitlar tushadi. Ular odam retikuloendotelial 
sistemasiga va qoniga tushib, jadal ko‘paya boshlaydi va jinssiz shakllar - shizontlar hosil 
qiladi. Shizontlar eritrotsitlarga kiradi, bu ycrda ularning ko‘p sonli bo‘linishi sodir 
bo‘Iadi. Sunday bo‘linish natijasida eritrotsitar merozoitlar hosil bo‘Iadi. Ular yana 
eritrotsitlarga kirib, shizogoniya siklini takrorlaydi. Erilrotsitlarning parchalanish va 
merozoitlarning qonga chiqish momcnti isitma xuruji bilan vuzaga chiqadi. Bunda ahvol 
shu qadar mushkul bo‘lishi mumkinki, u letal natija bilan tugashi ehtimol. Eritrotsit 
merozoitlarning bir qismidan jinsiy hujayralar - gamontlar hosil bo‘Iadi. Ularning 
urug‘lanish jarayoni faqat chivin tanasida ro‘y beradi, ular chivin so‘lagi bilan odam 
qoniga tushadi va bezgak plazmodiysining yangi jinssiz rivojlanish siklini boshlab beradi. 
Lsitmaning bir necha lurlari: uch kunlik. to‘rt kunlik va tropik isitmalar farq 
qilinadi. 
Bezgakka davo qilish uchun isitma xurujlarini to‘xtatishga va bu kasallik 
qaytalanishining oldini olishga imkon beradigan ko‘p sonli dori moddalari taklif etilgan. 
Bir xil dori moddalari jinssiz shakllariga tanlab ta’sir etadi, boshqalari jinsiy shakllariga 
ta’sir qiladi. Odam organizmida bir vaqtning o‘zida bezgak plazmodiysining ikkala shakli 
borligi tufayli bezgakka davo qilish uchun odatda ikkala gruppa preparatlari tayinlanadi.