‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi b. M. U m a r o V psixologiya

„Muammoli vaziyat
" 
metodining afzalliklari:
• ta’lim oluvchilarda mustaqil fikrlash qobiliyatlarini shakllantiradi;
• ta ’lim oluvchilar m uam m oning sabab, oqibat va echim larini 
topishni o ‘rganadilar;
• ta’lim oluvchilarning bilim va qobiliyatlarini baholash uchun 
yaxshi imkoniyat yaratiladi;
• ta ’lim oluvchilar fikr va natijalam i tah lil qilishni o ‘rganadilar.
• M uamm oli vaziyat“ m etodining kam chiliklari:
• ta’lim oluvchilarda yuqori m otivasiya talab etiladi;
• qo‘yilgan m uam m o ta ’lim oluvchilarning bilim darajasiga m os 
kelishi kerak;
• ko‘p vaqt talab etiladi.

---

LOYIHA“
M ETODI
„Loyiha“ m etodi
— bu t a ’lim oluvchilam ing individual yoki 
guruhlarda belgilangan vaqt davom ida, belgilangan mavzu b o ‘yicha 
axborot yig‘ish, tadqiqot o ‘tkazish va am alga oshirish ishiarini olib 
borishidir. Bu m eto d d a ta ’lim oluvchilar rejalashtirish, qaror qabul 
qilish, am alga oshirish, tekshirish va xulosa chiqarish va natijalam i 
baholash jara y o n la rid a ishtirok etadilar. Loyiha ishlab chiqish yakka 
tartibda yoki g uruh iy bo ‘lishi m um kin, lekin har bir loyiha o ‘quv 
guruhining birgalikdagi faoliyatining muvofiqlashtirilgan natijasidir. 
Bu jarayonda t a ’lim oluvchining vazifasi belgilangan vaqt ichida yangi 
m ahsulotni ishlab chiqish yoki boshqa b ir topshiriqning echim ini 
to p ish d an ib o ra t. T a ’lim o lu v c h ila r n u q ta i-n a z a rid a n to p sh iriq
murakkab b o ‘lishi va u ta ’lim oluvchilardan mavjud bilimlarini boshqa 
vaziyatlarda q o ‘llay olishni talab qiladigan topshiriq bo ‘lishi kerak.
Loyiha o ‘rganishga xizm at qilishi, nazariy bilimlarni amaliyotga 
tadbiq etishi, t a ’lim oluvchilar to m o n id an m ustaqil rejalashtirish, 
tashkillashtirish va am alga oshirish imkoniyatini yarata oladigan bo‘lishi 
kerak
„Loyiha “ metodining bosqichlari quyidagilardan iborat:
1. M u handis-pedagog loyiha ishi b o ‘yicha topshiriqlam i ishlab 
chiqadi. T a’lim oluvchilar mustaqil ravishda darslik, sxemalar, tarqatm a 
m ateriallar asosida topshiriqqa o id m a ’lu m o tlar yig‘adilar.
2. T a’lim o luvchilar m ustaqil ravishda ish rejasini ishlab chiqadilar. 
Ish rejasida t a ’lim oluvchilar ish bosqichlarini, ularga ajratilgan vaqt
6. Xulosa chiqarish |
1. M a’lumot yig‘ish
t
5. Tekshirish
3. Qaror qabul qilish
4. Amalga oshirish

---

va texnologik ketm a-k etlig ini, m aterial, a sb o b -u sk u n a la rn i reja- 
lashtirishlari lozim.
3. Kichik guruhlar ish rejalarini taqdim ot qiladilar. T a ’lim oluv- 
chilar ish rejasiga asosan to p sh iriq n i bajarish b o ‘y icha q aro r qabul 
qiladilar. T a ’lim oluvchilar m uhandis-pedagog bilan birgalikda qabul 
qilingan qarorlar bo‘yicha erishiladigan natijalami m uhokam a qilishadi. 
Bunda h a r xil qarorlar taqqoslanib, eng maqbul variant tanlab olinadi. 
M uhandis-pedagog ta ’lim oluv chilar bilan birgalikda „B aholash vara- 
qasi“ ni ishlab chiqadi.
4. T a’lim oluvchilar topshiriqni ish rejasi asosida m ustaqil ravishda 
amalga oshiradilar. Ular individual yoki kichik guruhlarda ishlashlari 
mumkin.
5. T a’lim oluvchilar ish natijalarini o‘zlarini tekshiradilar. Bundan 
tashqari, kichik guruhlar bir-birlarining ish natijalarini tekshirishga ham 
jalb etiladilar. Tekshiruv natijalarini „Baholash varaqasi"da qayd etiladi. 
T a’lim oluvchi yoki kichik guruhlar hisobot beradilar. Ish yakuni quyidagi 
shakllam ing birida hisobot q ilin ad i: og‘zaki hisobot; m ateriallam i 
namoyish qilish orqali hisobot; loyiha ko‘rinishidagi yozm a hisobot.
6. M uhandis-pedagog va t a ’lim oluvchilar ish ja ra y o n in i va 
natijalam i birgalikda yakuniy su h b a t davom ida tahlil qilishadi. 0 ‘quv 
a m aliyo ti m ash g ‘ulo tlarid a e rish ilg a n ko ‘rsa tk ic h la rn i m e ’yoriy 
ko‘rsatkichlar bilan taqqoslaydi. Agarda m e’yoriy ko‘rsatkichlaiga erisha 
olinm agan b o is a , uning sabablari aniqlanadi.
M uhandis-pedagog „ L o y ih a “ m etodini q o ‘llashi u c h u n top- 
shiriqlami ishlab chiqishi, loyiha ishini dars rejasiga kiritishi, topshiriqni 
ta ’lim oluvchilam ing im koniyatlariga m oslashtirib, ularni loyiha ishi 
bilan tanishtirishi, loyihalash jara y o n in i kuzatib turishi va topshiriqni 
mustaqil bajara olishlarini t a ’m in lan ish i lozim.