Fiziologiyasi va gigiyenasi



Download 8,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet184/252
Sana29.04.2022
Hajmi8,61 Mb.
#594382
1   ...   180   181   182   183   184   185   186   187   ...   252
Bog'liq
Yosh fiziologiyasi va gigiyenasi (Z.Rajamurodov va b.)-857

Yurakning ish sikli. 
Yurak ritmik ravishda qisqaradi: yurak 
boMmalarining qisqarishi uning bo'shashishi bilan navbatlashib 
turadi. Yurak bo'lm alarining qisqarishi 
sistola
deb atalsa. uning 
bo'shashishi esa 
diastola
deb ataladi.
Yurakning bir marta qisqarishi va bir marta b o ‘shashishini 
qamrab oigan, muddat yoki davr 
yurakning ish sikli
deb ataladi. 
Nisbatan tinchlik davrda voyaga yetgan odamlarning yuragi bir
www.ziyouz.com kutubxonasi


daqiqada 75 marta qisqaradi. Bu esa, bir siklni bajarilishi uchun
0.8 soniya vaqt sarflanadi deganidir (60 : 75).
Yurakning har bir ish sikli uch fazadan iborat: birinchi - b o 'l- 
machalarning qisqarishi - bo'lm achalarning sistolasi (0,1 s davom 
etadi); ikkinchi - qorinchalarning sistolasi (0.3 s davom etadi); 
uchinchi - umumiy pauza (0,4 s davom etadi).
Katta jism oniy ish bajarganda yurak daqiqasiga 75 marta emas 
balki tezroq qisqaradi. bu paytda umumiy pauzaning davomiyligi 
qisqaradi.
Qonning sistolik va daqiqalik hajmi. 
Voyaga yetgan odam 
tinch turgan paytida uning yuragi qisqarganda har bir qorincha ar- 
teriyalarga 60-80 sm ’ qonni havdaydi. Qorinchalarning bir marta 
qisqarishi natjasida haydalgan qonning miqdori zarbli yoki sistolik 
hajmi deyiladi. Chap va o 'n g qorinchalar doimo bir xil miqdorda- 
gi qonni haydaydi. Yangi tug'ilgan bolaning yuragi bilan aortaga 
haydalgan qonning miqdori bor-vo‘g'i 2.5 sm ' ni tashkil etadi. bir 
yoshga to'lganda uning miqdori 4 martaga, vetti yoshda esa 9 mar­
ta, 12 yoshda esa 16.4 martaga ortadi. Yurakning qisqarish chasto- 
tasi yangi tug'ilgan bolalarda 1 daqiqada 140 martagacha yetgan 
bo'lsa, 13 yoshga kelib bu ko'rsatkich 80 martagacha pasayadi. 
1 daqiqa davomida yurakdan haydalgan qonning miqdori 

Download 8,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   180   181   182   183   184   185   186   187   ...   252




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish