Олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта

Электрон дарслик.
Электрон дарслик бу нашр этилган китобнинг PDF 
версиясидан ҳажм жиҳатидан бир мунча катта ҳамда қидирув ва луғат каби 
функциялар қўшилиб яхшиланган кўриниши. Лекин замонавий электрон 
дарслик -
рақамли-биринчи
ёки 
рақамли-ягона
кўринишда лойиҳаланган 
бўлиб, ўз ичига мультимедиа материаллари(муаллифлик иловалари ва видео 
иловалар), интерактивлик(масалан, автоматик тарзда викториналарни 
баҳолаш ёки симуляторларни қўлда бошқариш) ва энг биринчи навбатда 
тармоқ имкониятлари(таълим олувчилар ва педагоглар учун хабарлар канали, 
ижтимоий медиа платформ орқали маълумот алмашуви)ни қамраб олади.
Дастурий иловалар (дастурий таъминот). 
Дастурий иловалар бу 
оддий иловалардан тортиб то мультимедиали интерактив электрон 
дарсликларгача бўлган дастурий иловаларни қамраб олади. Дастурий 
иловалар Интернетдан юклаб олинган дастурий таъминотнинг бир қисми 
бўлиб, мобил операцион тизимларда ишлаш учун мўлжалланган. Дастурий 
иловалар оддий ўйин форматида ёки бирор бир предметни ўқитиш учун 
мўлжалланган, масалан математика, химия ва тилларни ўргатувчи иловалар 
ҳам бўлиши мумкин.

---

73 
Сўровномалар
. Педагоглар ноформал кўринишдаги сўровномаларни 
синфларда олдиндан ўтказиб келишади. Фақатгина бу сўровномаларга 
таълим олувчилар қўл кўтариб жавобни беришади. Сўровномаларни рақамли 
ускуналар ёрдамида ўтказиш бу жараённи самарадорлигини оширади. Веб-
сайт, дастурий иловалар ёки ижтимоий тармоқлар ёрдамида таълим 
олувчилар ўртасида сўровномалар ўтказиш мумкин.
Ўқитувчилар ушбу сўровномалар ёрдамида таълим олувчилар ёки 
тингловчиларнинг қизиқишларини аниқлашлари ва шу асосда таълим 
йўналишлари ва методларини ўзгартиришлари мумкиню. (Расм 12.1) 
Мультимедиани ёзиш. 
Смарт қурилмалар реал муҳитни англаш ёки 
таълим жараёнида қўллаш учун мультимедиаларни яратиш ёки ёзиш учун 
қўлланилади. Матнли изоҳлар, олинган тасвирлар, аудиоёзувлар ва 
видеоёзувлар таълим олувчилар учун таълим олиш бошқача қилиб айтганда 

---

74 
ўтилаётган мавзуни ўзлаштириш имкониятини беради. Таълим олувчилар 
бирор бир дарс жараёнини смарт қурилма орқали тасвирга олиб уларни 
ижтимоий медиа тармоқлар (Instagram ёки Twitter, Foursquare ёки Yelp) 
ёрдамида бошқа танишларига жўнатишлари, улар ҳам ушбу дарсни кўриб 
чиқишлари ва ушбу мавзу бўйича ўқитувчи ва бошқа аъзолар билан турли 
хил мунозаралар ўтказиши мумкин.
QR-код.
QR-код (англ. quick response — тез 
жавоб) — матричный код (икки ўлчамли  штрихкод), 1994 
йилда Denso-Wave[1]  номли япон компанияси томонидан 
ишлаб чиқилган ва тақдим этилган. Улар сайтларда, 
рекламалар ва хаттоки ташриф карточкаларида учраши 
мумкин. 
Ушбу икки ўлчамли штрих код OR сканер орқали сканер қилиниши ва 
код жойлашган сайт, буюм, реклама ёки бирор бир нарса ҳақидаги 
маълумотни гипермурожаат орқали смарт қурилма ёрдамида қидириб топиш 
мумкин. Улар реал дунё (қаерда жойлашишидан қатъий назар масалан, 
плакатлар ёки бирор бир текис юза) билан рақамли ахборот ва коммуникация 
каналларини(ижтимоий тармоқ ёки форумларда матн ёки видео кўринишда 
музокара қилинади) боғлаб туради.