Beynin I i m I i -js

k et algısına başlı başına eşdeğerdir. Eğer hareket a lg ıla y ıcıla rın ız
oralarda bir şeylerin kıpırdam akta old u ğu n u beyan ederse, b ilin çli
durum daki siz, buna sorgusuz sualsiz inanır, hatta in a n m a k la da
k alm az, bu deneyim i yaşarsın ız.
Bu ilkeyle ilgili çarpıcı bir örnek, 1 9 7 8 ’de k arb on m o n o k s it
zehirlenm esi geçiren bir kadını k onu alır.19 K adının y aşam ası bir
şans, görm e sistem iyle ilgili bazı beyin bölgelerinde (özellik le de
hareketin tem silinde devreye giren alanlarda) ortaya çık an k a lıcı
hasar ise tüm üyle şanssızlıktı. Sistem in geri kalanı sağlam o ld u ğ u
için durağan nesneleri sorunsuzca görebiliyor, orada bir to p , b u ­
rada bir telefon olduğunu söyleyebiliyordu. Karşıdan karşıya g e ç ­
m ek üzere kaldırım da beklerken ise “orad a”, derken bir an sonra
“ burada”, daha da sonra önünden geçm iş olarak yine “o ra d a ” bir
kırm ızı kam yon görebiliyor, ancak kam yonda herhangi bir h a re k e t
saptayam ıyordu. Bir sürahiden su boşaltm aya kalktığında g ö rd ü k ­
leri sırasıyla eğim verilm iş bir sürahi, sürahiden aşağı sarkan p ın l
3 6

---

D U Y U L A R I N T A N I K L I Ğ I : D E N E Y İ M G E R Ç E K T E N A S I L B İ R Ş E Y D İ R ?
pırıl bir su sütunu ve nihayet bardaktan taşan suyun oluşturduğu
su birikintisiydi. Suyu hareket eder halde göremiyordıı. Yaşamı bir
dizi fotoğraf karesinden ibaretti. Tıpkı şelale etkisi gibi bu kadının
hareket körlüğü de, bize konum ve hareketin beyinde birbirinden
ayrılabildiğini gösterir. Hareket, sol sayfadaki çizimlerde nasıl ha­
talı biçimde resmedildiyse, bizim dünyayla ilgili görüşüm üze de o
şekilde “ resmedilmiştir.”