Beynin I i m I i -js

birer pencere görevi görürler.4
“Yanılsam a” sözcüğüne keskin ve tam bir tanım getirmek kolay
değildir; zira bir başka açıdan bakıldığında, görm e olgusu da as­
lında başlı başına bir yanılsam a sayılabilir. Görüş alanının çevresel
bölgelerindeki çözünürlük, yarı-saydam , buzlu bir duş kabininden
içeri baktığınız zam anki görüntüyle kabaca eşdeğer sonucu verir;
ama siz yine çevre bölgeleri de net gördüğünüz yanılsamasına ka-
pılmışsmızdır. Bunun nedeni, merkezi görm e düzeneğini yönlendir­
diğiniz her bölgeye birdenbire odaklanmanızdır. Bu gerçeği evde,
küçük bir oyunla gözlem eniz müm kün. Bir arkadaşınız, bir avuç
dolusu renkli gazlıkalem i kolunu hafifçe yana doğru açarak tutsun,

---

I N C O G N I T O
siz de bakışlarınızı onun burnuna kilitleyerek elindeki kalemlerin
renklerini sırasıyla söylem eye çalışın. Sonuç sizi şaşırtacaktır: G ö­
rüş alanının dış bölgelerinde birtakım renklerin varlığını saptasanız
da, renk sıralamasını doğru biçimde kestirem cdiğinizi göreceksiniz.
Çevresel görüşünüz, tahmin edebileceğinizden çok daha kötüdür
aslında, çünkü normal koşullarda beyniniz göz kaslarınıza, yük­
sek çözünürlüklü merkezi görüşünüzü doğrudan ilgilendiğiniz nes­
nelere yöneltm enizi sağlayacak kom utları vermektedir. Gözünüzü
çevirdiğiniz her yere keskin biçimde odaklanm ış gibisinizdir; do­
layısıyla görme alanınızın tüm üne odaklandığınızı varsayarsınız.*
Ve bu yalnızca bir başlangıç. Görm e alanım ızın sınırları oldu­
ğunun farkında olm adığım ızı düşünün. Tam karşınızdaki duva­
rın üzerindeki bir noktaya gözünüzü dikip bakın, kolunuzu öne
uzatın ve parmaklarınızı oynatın. Şimdi de elinizi yavaşça arka­