Glossariy akmelоgiya- grekcha akme – «cho‗qqi, yuqоri pоgоna, gurkiratuvchi kuch»

Diqqatning taqsimlanishi – raspredelenie vnimaniya - assighment attention - diqqatning 
bir vaqtning o‘zida bir qancha ob‘ektlarga qaratilishidan iborat xususiyati. Diqqatning 
taqsimlanishi murakkab faoliyat jarayonini amalga oshirishda alohida ahamiyatga egadir. 
Masalan: shoferning, o‘qituvchining ish jarayonidagi diqqati taqsimlangan diqqatdir.
Diqqatning barqarorligi – ustoychivostь vnimaniya – steady attention- diqqatning o‘z 
ob‘ektiga kuchli yo‘naltirilishi va faol to‘planishidan iborat ijobiy xususiyati.

---

Diqqatning to’planishi – sosredotochennostь vnimaniya - rapt attention – bir vaqtning 
o‘zida barqaror ravishda ma‘lum bir ob‘ektga diqqatning qaratilishi. 
Diqqatning chalg’ishi – otvlechenie vnimaniya – distracted attention–ma‘lum bir faoliyat 
jarayonida diqqatning bir ob‘ektdan boshqa bir ob‘ektga ixtiyorsiz ravishda o‘tib turishidan 
iborat salbiy xususiyati. 
Diqqatsizlik – nevnimatelьnostь – inattention - diqqatni ob‘ektga yo‘naltira va to‘play 
olmaslik, atrofdagi kishilarga nisbatan e‘tiborsizlik yoki iltifotsizlikdan iborat salbiy xarakter 
xislati. 
Diqqat depressiyasi – depressivnostь vnimaniya – depression of attention - (lat. depresio –
pasayish)-turli tashqi va ichki omillarga ko‘ra ob‘ektda to‘planish va mustahkamlanishning 
kuchsizlanishi va buzilishi.
Diqqat korrektsiyasi – korrektsiya vnimaniya – correct of attention - (lat. Correctio-
tuzatish)-insonda diqqat patologik holatga (buzilishga) uchraganda maxsus usul va uslublardan 
foydalanib tuzatish.
Dominanta – dominanta – dominate - (lat. dominans–hukmronlik qiluvchi) –muayyan nerv 
uchastkasidagi kuchli qo‘zg‘atuvchanlik qobiliyatiga ega bo‘lgan qo‘zg‘alish markazi. 
Dominanta mavjudligida undan boshqa nerv markazlari tormozlangan bo‘ladi. Dominanta 
markaziy nerv tizimiga kelgan har qanday qo‘zg‘alish, impulьslarni qabul qilib, ularga tegishli 
javob qaytaradi-da, shu tariqa boshqa markazlarni tormozlash evaziga o‘z faoliyatini yana 
kuchaytiradi. Dominanta tushunchasi fiziologiya faniga A. A. Uxtomskiy tomonidan kiritilgan. 
Uning isbotlashicha, dominanta orqa miyadan tortib to bosh nerv markazlarini ishlash printsipini 
tashkil qiladi. Dominanta diqqatning fiziologik asosidir.