Ekologiya va gigiyena modulidan o’quv uslubiy majmua

v) Qaytgan nur beradigan chiroqlar
(101-rasm) 
butun yorug‘lik oqimini shiftga yo‘naltiradi. YOrug‘lik 
nurlari shift va devorlarning yuqori qismidan turli 
burchaklar ostida qaytadi, shunga ko‘ra deyarli mutlaqo soya tushmaydi. Bunday chiroqlar bilan 
yoritiladigan xonalarning shifti bilan devorlari yuqori (kamida 60— 70%) nur qaytarish 
koeffitsientiga ega
 
bo‘lishi kerak. 
g) Tarqoq nur beradigan chiroqlar
(100-rasm, 
3 
va 5) ancha qanoatlanarli yorug‘lik 
sharoitlarini yaratib beradi: bularning ko‘zni qamashtiruvchi ta’siri juda arzimas bo‘lib, yoritadigan 
yuzalarida quyuq soyalar tushmaydi. Bu chiroqlar ham, xuddi qaytgan nur beruvchi chiroqlar 
singari yorug‘likning ko‘pgina qismini yutib qoladi. 
Tarqoq nur beruvchi chiroqlar turarjoy va jamoat binolarining xonalarini, o‘quv xonalari va b. 
yoritish uchun ishlatiladi. Ba’zi xil ishlar (rasm chizish, nozik ishlarni bajarish) vaqtida soyalarni 
batamom yo‘qotib yuborish yaramasligini aytib o‘tish kerak, chunki soyaning o‘zi ham bizda 
narsaning shakli va fazoda olgan joyi to‘g‘risida tasavvur tug‘diradi. Nurni tarqatib yoki yarim 
qaytarib beradigan armatura hammadan mayin va xush keladigan yorug‘lik sezgisini keltirib 
chiqaradi. 

---

Ekologiya va gigiyena modulidan o’quv uslubiy majmua
128 
Doimo ham qaytgan nur bilan yoritish ko‘ngilga yoqmaydigan, fayzsiz taassurot tug‘diradi, 
shu munosabat bilan ish sharoitlariga ko‘ra soyalarni batamom yo‘qotish zarur bo‘lgan xollardagina 
bunday yorug‘likdan foydalanish kerak. 
Mavzuda ko‘rib chiqiladigan savollar: 
- dorixona maydoni va binosini qurishga qo‘yiladigan gigiyenik talablari
- dorixona binolari ichki loyihasining gigiyenik asoslari 
-yorug‘lik koeffitsineti 
 
-tabiiy yorug‘lik koeffitsenti